Home / Aandoeningen / ...
Gezonde kruiden bij beroerte:
Gezonde nutriënten bij beroerte:
Vitamine B3 (niacine)
Stoffen die bloedstolling tegengaan
Opmerkingen:
Wat is een beroerte
Cerebrovasculair accident (CVA) is de medische term voor een beroerte en kunnen grofweg worden ingedeeld in hersenbloedingen en herseninfarcten, als een bloedvat verstopt raakt. Ongeveer 80% van de beroertegevallen is een infarct.
Als de bloeddoorstroming van een deel van de hersenen even onderbroken wordt, door een niet nader gespecificeerde oorzaak (meestal een stolseltje), maar de verschijnselen die dit teweegbrengt binnen 24 uur geheel verdwenen zijn spreekt men van een TIA of VIA (Voorbijgaande Ischemische Aanval). TIA's ontstaan meestal bij mensen met hoge bloeddruk en veel aderverkalking maar vaak als gevolg van boezemfibrilleren. Hoewel een TIA op zichzelf weinig ernstige gevolgen heeft is het een belangrijke voorspeller voor het optreden van een ernstigere beroerte.
Er zijn ook lacunaire herseninfarcten als gevolg van vaatveranderingen in kleine zijtakjes diep in de hersenen. Lacunaire infarcten gaan gepaard met vrij specifieke klinische verschijnselen, uitsluitend (combinaties van) enkelzijdige motorische en sensibele uitvalsverschijnselen.
Waarschuwingstekens:
Plots krachtsverlies in gelaat, arm of been
Plotse gevoelsstoornissen in gelaat, arm of been
Plotse last om te spreken of om mensen te verstaan
Plotse blindheid of een wazig zicht uit een of beide ogen
Plotse duizeligheid of evenwichtsstoornissen
Plotse zeer hevige hoofdpijn
Bij vrouwen, zo blijkt uit onderzoek, kan hikken en pijn op de borst voorafgaan aan de andere tekens.
Omstanders
kunnen een beroerte herkennen door slechts vier simpele opdrachten te geven:
P : Praten; laat de persoon een simpele zin uitspreken
L : Lachen; vraag de persoon te lachen
A : Armen omhoog; laat de persoon beide armen tegelijk omhoogsteken
T : Tong; laat de persoon zijn tong uitsteken.
Als hij of zij moeite heeft met één van deze opdrachten bel dan onmiddellijk
de hulpdiensten.
Let op: Omdat de hersenen slechts een korte tijd zonder zuurstof kunnen is het belangrijk om snel te handelen als iemand een beroerte heeft. Daarom is het goed om de waarschuwingstekens van een beroerte zelf te kennen, zodat de hulpdiensten snel verwittigd kunnen worden wanneer een beroerte optreedt. Zelfs als de waarschuwingstekens slechts enkele minuten duren is het de moeite om naar de spoedgevallen te komen.
Risicofactoren:
Uit een grootschalige en wereldwijde studie blijkt dat de risicofactoren wel iets verschillen per werelddeel doch het totaal aan factoren geeft een vergelijkbaar beeld.
De belangrijke en te voorkomen risicofactoren zijn:
Hoge bloeddruk, dat zorgt voor wel de helft van de beroertes
Tandvleesontstekingen doen de kans op een beroerte duidelijk vergroten, vergelijkbaar met hoge bloeddruk
Boezemfibrilleren is bij ouderen in veel gevallen de belangrijkste oorzaak voor een beroerte. Afhankelijk van de leeftijd is de absolute kans voor vijftigers ca. 1,5% doch voor tachtigers 23,5%. (Alhoewel uit onderzoek blijkt dat af en toe kortstondige ritmestoornissen de kans op een beroerte niet doen vergroten.)
niet of weinig bewegen (+36%)
hoge bloedwaarden lipiden (+27%)
te lage waarden goed cholesterol (+26%)
overgewicht (+18%)
roken (+12%)
alcohol (+6%)
stress (+6%)
diabetes (+4%)
hartziektes (+9%)
Let op
Behandelingen bij kanker kunnen volgens onderzoek leiden tot meer bloedstolsels en vergroten daardoor de kans op een beroerte, vooral bij prostaat-, borst- en darmkanker.
De kracht waarmee iemand een handdruk geeft, kan volgens omvangrijk onderzoek een indicatie geven over de kans die hij heeft op doodgaan aan of een hartaanval of een beroerte. Het meten van de kracht in de hand, zo blijkt uit de studie, lijkt een betere manier om het risico te voorspellen dan het meten van de bloeddruk. Ander onderzoek laat zien dat weinig kracht in de hand ook een grote kans geeft op diabetes type-2.
Uit een studie blijkt dat een test een verhoogde kans op
cognitieve achteruitgang, dementie en een beroerte kan voorspellen. De test is simpel; probeer 20
seconden lang op één been te staan (met de ogen open). Als het een probleem is om in balans te blijven tijdens de test dan is de kans groot dat al kleine bloedvaatjes in de hersenen beschadigd zijn door uiterst kleine afsluitingen of bloedingen, die onopgemerkt zijn gebleven.
Belangrijk bij en na een beroerte:
Het is belangrijk om de bestaande risicofactoren zo veel mogelijk aan te pakken, en dat wil zeggen stoppen met roken (verreweg de grootste winst is hiermee te halen), een eventueel te hoge bloeddruk reguleren, eventuele diabetes zo goed mogelijk behandelen en het ontstaan van bloedstolsels remmen. Als dit allemaal lukt is de kans op herhaling of op een grotere beroerte flink verlaagd.
Een derde van de mensen die een beroerte of TIA heeft doorgemaakt wordt depressief. Volgens onderzoek kan langdurige suppletie met foliumzuur, vitamine B6 en vitamine B12 de kans op depressie na een beroerte of TIA met wel de helft verlagen.
Uit een grote Britse studie blijkt dat de gevolgen van een TIA toch ernstiger kunnen zijn dan gedacht. Uit de studie blijkt dat 43% van de mensen na een TIA last hebben van vermoeidheid, 45% van hen heeft last van cognitieve problemen en 26% van hen krijgt last van onrust en/of depressies. Allemaal risico's die tijdig behandeld moeten worden om de kwaliteit van leven te verbeteren. Een ander onderzoek laat zien dat een TIA's de kans op vasculaire dementie duidelijk kunnen verhogen.
Inname van het omega-3 vetzuur DHA zo snel mogelijk na een beroerte lijkt volgens voorlopige studies ¹ ² een mogelijke schade fors te kunnen beperken. Een andere studie bevestigt dat en laat ook zien dit ook geldt bij een plotselinge afsluiting van bloedvaten in de retina van het oog. Een mogelijke verklaring blijkt uit een studie, het lichaam maakt uit omega-3 vetzuren ook elovanoïden. Elovanoïden zijn bioactieve transmitters die de communicatie tussen zenuwcellen bevorderen. Deze elovanoïden worden pas gevormd als zenuwcellen beschadigd of ontstoken raken zoals bij een hersenschudding, beroerte, epilepsie, de ziekte van Parkinson of een andere neurodegeneratieve ziekte. Elovanoïden herstellen dan die beschadigingen.
Een grote analyse van studies uit meer dan 60 landen laat zien dat het regelmatig eten van vette vis, twee keer per week, hartproblemen kan voorkomen en zeker ook bij zij die al eens eerder hartproblemen of een beroerte gehad hebben.
Vitamine B3 in de vorm van niacine zou na een beroerte wel eens kunnen zorgen voor een herstel van hersenfuncties.
Regelmatig yoga zorgt voor veel meer balans na een beroerte en daardoor een flink kleinere kans op vallen en iets breken.
Regelmatig bewegen na een beroerte werkt volgens onderzoek goed voor een beter en langer leven zelfs beter dan de meeste medicijnen doen. Andere studies ¹ ² ³ bevestigen dit nog eens, omdat nog te weinig medici bewegen na een beroerte voorschrijven. Onderzoeken hebben al laten zien dat bewegen na een beroerte depressieve symptomen, het cognitief functioneren, het geheugen en de kwaliteit van leven doet verbeteren. Mensen die een beroerte gehad hebben moeten heel wat barrières overwinnen om gemotiveerd te worden te gaan bewegen doch belangrijk is om tenminste 3x per week 20 tot 60 minuten te bewegen. Dit bewegen dient de eerste drie maanden dan wel rustig te zijn, zoals bijv. wandelen en geen intensieve inspanningen want die vergroten volgens onderzoek dan de kans op een nieuwe beroerte.
Volgens onderzoek doet te hoge bloeddruk (>140/90 mm Hg) na een beroerte de kans op weer en beroerte met wel 50% toenemen. Verlaging van de bloeddruk meteen na een hersenbloeding tot lager dan 180 of tot lager dan 140 maakt volgens onderzoek geen verschil in de uitkomsten van de behandeling van de beroerte.
Uit studie was al gebleken dat supplementen van ginkgo biloba (120 mg/dag) meteen en maanden lang na een beroerte goed werk doen. Uit een nieuwe studie, met muizen werd gekeken hoe de werking is. Bij de muizen werd een beroerte opgewekt en een deel van de muizen kreeg vier uur nadien een ginkgo supplement en daarna dagelijks nog een supplement. In vergelijking tot de muizen die niets extra kregen bleek ginkgo te zorgen voor een sneller herstel en minder schade aan de hersenen. Verder bleken deze muizen ook een verhoogde neurogenese te hebben (Neurogenese is het ontstaan van nieuwe zenuwcellen). Deze verhoogde neurogenese werd deels veroorzaakt door een toegenomen expressie van het enzym heem-oxygenase-1 waardoor cellen beschermd en nieuwe gevormd worden.
Uit een voorlopige studie blijkt dat ar-turmeron, een bioactieve stof in kurkuma, een kandidaat-geneesmiddel kan zijn voor de behandeling van neurologische aandoeningen. Ar-turmeron bevordert de prolifiratie van stamcellen en differentiatie in de hersenen, en dat geeft hoop voor patiënten die lijden aan een beroerte en de ziekte van Alzheimer, aldus de onderzoekers. Ar-turmeron richt zich op de endogene neurale stamcellen (NSC) - stamcellen, die gevonden worden in volwassen hersenen. Deze NSC differentiëren tot neuronen, die een belangrijke rol spelen in het zelfherstellend vermogen van hersenfuncties bij ziekten zoals Alzheimer.
Uit een kleine studie blijkt dat goede bloedwaarden vitamine D belangrijk zijn bij een beroerte, ze geven een kleiner infarct en betere herstelmogelijkheden. Patiënten met bloedwaarden lager dan 30 ng/ml bleken een twee keer zo groot infarct te hebben en hadden na drie maanden duidelijk kans op meer ziekteverschijnselen.
Overlevenden van een beroerte en een hartaanval kunnen verdere hartproblemen en doodgaan hieraan voorkomen door groene thee te drinken, zo laat een langjarige studie zien. De studie liet ook zien dat het dagelijkse koffie drinken overlevenden van een hartaanval helpt door hun risico op overlijden na een hartaanval te verlagen en hartaanvallen of beroertes bij gezonde personen kan voorkomen.
Uit een kleine studie blijkt dat, althans bij vrouwen, inname van urinezuur ( 1.000 mg/dag) na een herseninfarct een sneller herstel geeft, drie maanden later.
Een beroerte geeft een duidelijk grotere kans op cognitieve achteruitgang. Volgens onderzoek is die kans met aangepaste voeding flink te verkleinen. Ander onderzoek laat zien dat een beroerte de kans op dementie flink doet vergroten.
Meer onderzoek laat zien dat een beroerte niet alleen de hersenen doch ook andere delen van het lichaam negatief kan beïnvloeden. Een studie met muizen laat zien wat de gevolgen van een beroerte kunnen zijn op de darmen. Een beroerte bleek langdurige veranderingen in de darmen teweeg te brengen waardoor de bacteriebalans danig verstoord wordt zodanig dat daardoor de kans op chronische ontstekingen in het lichaam groter wordt. Ook de werking van de darmvlokken kan dan duidelijk ontregeld zijn. De darmvlokken zorgen voor de opname van voedingstoffen en na een beroerte bleek er een duidelijke wanorde te heersen.
Onderzoek laat zien dat optimisme nu kan zorgen voor een duidelijk sneller herstel.
Let op: Volgens studie doet een beroerte de kans op dementie verdubbelen en kan een beroerte in 90% van de gevallen voorkomen worden door gezonde leef- en voedingsgewoontes.
Let op: Volgens onderzoek, onder oudere vrouwen blijkt dat calcium in de vorm van supplementen, die genomen worden na een beroerte, de kans op dementie fors kunnen verhogen.
Let op: Volgens onderzoek geeft een beroerte wel een vier keer hogere kans op osteoporose en daardoor kans op botbreuken.
Let op: Volgens onderzoek geven pijnstillers/ontstekingsremmers (NSAID's) zoals diclofenac, etodolac, nabumeton en meloxicam, evenals nieuwere middelen genaamd coxibs een duidelijk hogere kans om dood te gaan aan een beroerte. Pijnstillers zoals ibuprofen en naproxen blijken dit niet te doen.
Let op: Volgens studie zorgt het regelmatig nemen van de pijnstiller paracetamol, alleen door mensen met diabetes type-2, een verhoogde kans op een beroerte.
Let op: De bloedverdunner Pradaxa(dabigatran), een bloedverdunner van de nieuwe generatie, lijkt te kunnen leiden tot fatale bloedingen zo blijkt uit een studie. Het dagelijks slikken zonder controle op de plasmaspiegel kan volgens de studie grote gevaren met zich mee brengen.
Let op: De bloedverdunner warfarine lijkt voor ouderen (>70 jaar) met boezemfibrilleren ook geen goede oplossing, want het vergroot volgens onderzoek de kans op een hersenbloeding duidelijk.
Let op: Uit een Britse studie blijkt dat vooral ouderen meer kans hebben op een bloeding als gevolg van aspirine. Uit de studie onder ruim 3.100 patiënten die allemaal een hartaanval of beroerte gehad hadden bleek dat de kans op een fatale maagbloeding door het dagelijks gebruik van aspirine bij vijfenzeventigplussers drie keer hoger was dan doorgaans vastgesteld en wel absoluut 1,5%.
X Niet roken, geen overgewicht, regelmatig bewegen (een paar uur per week wandelen) en gezonde voeding met veel groenten en fruit blijken volgens verschillende onderzoeken de kans op een beroerte tot wel 80% te doen afnemen. Let wel op ondergewicht doet volgens onderzoek de kans op doodgaan na een beroerte flink verhogen.
X Volgens recente studies is voor gezonde mensen ter voorkoming van een beroerte resveratrol een goed alternatief voor aspirine. Resveratrol zorgt net als aspirine voor dunner bloed en voorkomt stolsels. Regelmatig voeding rijk aan resveratrol kan tevens de hersenen beschermen tegen de gevolgen van een ischemische beroerte, als gevolg van een verstopping van een bloedvat. Wellicht nog beter is volgens onderzoek de bioactieve stof rutine, die het aggregeren, plakken van bloedplaatjes aan elkaar, tegengaat en ontstekingen remt.
X Regelmatig voeding rijk aan catechinen beperkt duidelijk de schade bij een beroerte.
X Regelmatige inname van voedsel rijk aan vitamine E in de vorm van tocotrienol geeft aanzienlijk minder schade aan de hersencellen bij een mogelijke beroerte.
X Ter voorkoming van een beroerte is voeding rijk aan omega-3 vetzuren en goede bereiding* daarvan heel belangrijk.
X Regelmatig yoga of meditatie verlaagt de kans op een beroerte aanzienlijk. Zo ook het regelmatig en vaak naar de sauna gaan, zo blijkt uit een andere studie.
X Voeding met veel kalium doet volgens verschillende onderzoeken de kans op een beroerte duidelijk afnemen.
X Het regelmatig eten van Wei proteïnes zorgt volgens onderzoek voor een flink kleinere kans op een beroerte. Een ander onderzoek laat zien dat ook de proteïne Histidine kan zorgen voor een duidelijk lagere kans op een beroerte.
X Vaak zijn lage bloedwaarden van het goede cholesterol (HDL) een indicatie voor hart- en vaatziektes. Uit onderzoek blijkt dat met lage waarden HDL en lage waarden glutathion de kans op hart- en vaatziektes, waaronder een hartaanval en beroerte, wel 6x groter is dan bij zelfs lage waarden HDL doch goede waarden glutathion. Dat goede glutathion waarden belangrijk zijn ter voorkoming van beroerte en dementie laat ook ander onderzoek zien.
X Dagelijkse inname van minimaal 260 gram rauw fruit en rauwe groente doet de kans op een beroerte met wel 40% verminderen (Als de groenten worden gekookt of het fruit wordt bewerkt, is er geen positief effect op het voorkomen van beroertes). Een andere studie laat zien dat het eten van meer groenten en fruit het risico op een beroerte sterk doet verlagen. Uitgaande van een gemiddelde inname van 80 gram fruit en 80 gram groenten per dag geeft iedere 200 g meer aan fruit 32% minder kans en iedere 200 gram meer groenten 11% minder kans op een beroerte.
X Dagelijkse inname van wit fruit (bijv. appels en peren) en witte groenten (zoals witlof en bloemkool) doen de kans op een beroerte ook flink afnemen. Iedere 25 gram wit fruit en groenten per dag doet de kans met 9% dalen.
X Het regelmatig eten van citrusfruit, zoals sinaasappelen, grapefruit en mandarijnen verkleint de kans op een beroerte duidelijk.
X Iedere dag 1 kop koffie en/of 3 koppen thee doet de kans op een beroerte met minimaal 20% afnemen.
X Iedere dag 10 gram pure chocola doet de kans op een beroerte flink verminderen.
X Dagelijks voeding met olijfolie doet de kans op een beroerte wel met 40% afnemen. Een studie heeft onderzocht waarom olijfolie goed is tegen een hartaanval en tegen een beroerte. Bekend was al dat hogere waarden van het eiwitten complex Apolipoproteïne A-4 (ApoA-4) zorgen voor minder kans op hart- en vaatziektes. Uit deze studie blijkt nu dat ApoA-4 zorgt dat het samenklonteren van bloedplaatjes tegengegaan wordt. De onderzoekers vonden ook dat enkelvoudig onverzadigde vetzuren, die volop te vinden zijn in goede olijfolie de aanmaak van ApoA-4 bevorderen en daardoor het samenklonteren van de bloedplaatjes nog meer tegengaan. Tijdens een goede nachtrust wordt ook meer ApoA-4 aangemaakt zo blijkt ook uit de studie.
X Voeding rijk aan vitamine B6 en foliumzuur geven een duidelijk kleinere kans op doodgaan als gevolg van een beroerte bij vrouwen.
X Goede bloedwaarden vitamine D geeft wel de helft minder kans op een beroerte als te lage bloedwaarden.
X Diabetici hebben tijdens hun leven wel tot 87% kans op het krijgen van een beroerte of hartaanval. Hogere bloedwaarden aan goed cholesterol (HDL) doet de kans op een hartaanval of beroerte duidelijk verminderen. Iedere stijging van het HDL met 5 mg/dl (0,13 mmol/l ) doet de kans op een hartaanval of beroerte met ruim 20% dalen.
X Uit verschillende studies blijkt dat de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vitamine C in de voeding duidelijk te laag is. De 70 mg die nu geadviseerd wordt zou zeker 200 mg per dag moeten zijn. Door die hogere inname is er flink minder kans op een hartziekte of een beroerte en ook nog eens een fors minder kans dood te gaan aan kanker.
X Voeding rijk aan lycopeen geeft duidelijk minder kans op een beroerte.
X Voeding rijk aan volkoren granen geeft flink minder kans op een beroerte.
X Een mediterraandieet met extra noten doet de kans op een beroerte wel met de helft afnemen. Hier nog een studie die ook die voordelen van het eten van noten laat zien. Een andere studie laat zien dat vooral walnoten zorgen voor minder kans op een beroerte.
X Een studie onder ruim 13.000 deelnemers van gemiddeld 50 jaar blijkt dat het meer vegetarisch eten, met veel noten, zaden en groenten de kans op een beroerte met wel de helft doet afnemen.
X Het regelmatig eten van pindakaas doet volgens onderzoek de kans op een hartaanval of een beroerte met wel de helft verlagen.
X Het verlagen van de homocysteïnewaarde door extra inname van foliumzuur en vitamine B12 kan volgens onderzoek de kans op een beroerte duidelijk doen afnemen.
X Voeding rijk aan vitamine C doet volgens onderzoek de kans op een beroerte duidelijk afnemen.
X Volgens onderzoek geeft regelmatig voeding rijk aan eiwitten in het bijzonder eiwitten van vis een flink lagere kans op een beroerte.
X Uit studie blijkt hoe nitraten, die veel gevonden worden in groene bladgroenten, kunnen zorgen voor een goede bloedsomloop waardoor zuurstof naar alle uithoeken van het lichaam efficiënt kan worden geleverd. Dit zorgt ook voor dat minder bloedstolsels gevormd worden en daardoor de kans op beroerte en hartaanvallen sterk verkleind wordt.
X Wetenschappers hebben in een studie ontdekt dat appels en groene thee in het bijzonder kanker, hartaanvallen en beroertes kunnen voorkomen en hoe ze dat doen. Groene thee en appels zijn rijk aan bioactieve stoffen genaamd polyfenolen en deze hebben een beschermend effect zo blijkt door het blokkeren van een signaalmolecuul genaamd VEGF. Het molecuul is de belangrijkste motor voor de aanmaak van bloedvaten (angiogenese), een proces dat verantwoordelijk is voor de groei van kanker, evenals de opbouw van plaque in slagaders, die hartaanvallen en beroertes kunnen veroorzaken.
X Uit een Chinese studie onder ruim 100.000 deelnemers die ruim 7 jaar gevolgd werden blijkt dat het drinken van thee kan zorgen voor een langer leven. De goede resultaten gelden wel vooral voor zij die dagelijks groene thee drinken, zij hebben wel 25% minder kans op hart- en vaatziektes, een beroerte of een vroegtijdige dood.
X Uit een kleine studie blijkt dat het dagelijks drinken van cranberrysap en duidelijke lagere kans geeft op hart- en vaatziektes en beroertes. Acht weken lang kregen 56 gezonde deelnemers twee maal daags een glas met cranberrysap of een placebo. Na acht weken bleken de deelnemers die het cranberrysap gedronken hadden duidelijk betere bloedwaarden triglyceriden en glucose, een betere bloeddruk en minder ontstekingsmarkers. Hierdoor hadden die deelnemers wel 10% minder kans op hart- en vaatziektes en 15% minder kans op een beroerte in vergelijking met de deelnemers die een placebo gedronken hadden.
X Het regelmatig eten van rode pepers doet de kans op doodgaan aan een beroerte flink verminderen.
X Uit een grote studie onder deelnemers met hogere bloeddruk, die al vanaf 1980 gevolgd worden blijkt dat het regelmatig eten van yoghurt de kans op een hartaanval of beroerte duidelijk doet verminderen. Twee keer per week yoghurt eten verminderde de kans op een hartaanval bij vrouwen met 30% en bij mannen met bijna 20%. De kans op een beroerte werd gemiddeld 20% lager. Als men behalve de yoghurt ook meer groenten, fruit en volkoren granen at werd de kans nog sterk minder.
X Ondanks de miljarden die zijn uitgegeven aan vetarme voedingsmiddelen en dranken en cholesterolverlagende statines, blijkt uit onderzoek wederom dat volle zuivelproducten als melk, yoghurt, kaas en boter geen kwaad doen in tegendeel zelfs ze beschermen tegen een beroerte.
X Uit een grote studie blijkt dat het dagelijks eten van een ei de kans op een beroerte en hartproblemen al duidelijk kan verminderen. Zij die een ei per dag aten bleken in tegenstelling tot zij die slechts 2 eieren per week aten bleek wel 26% minder kans te hebben op een beroerte, 28% minder kans om hieraan dood te gaan en 18% minder kans om dood te gaan aan hartproblemen. Hier nog een studie die dat bevestigt. Hier nog een studie die dat bevestigt en ook laat zien dat voeding rijk aan cholesterol niet zorgt voor een grotere kans op een beroerte.
X De gevolgen van een slechte leefstijl zoals niet bewegen, hoge bloeddruk, hoge triglyceridenwaarden, te laag goed cholesterol (HDL) en teveel remnants in het cholesterol, als gevolg van hoge triglyceridenwaarden, zijn factoren die de kans op een beroerte fors verhogen. Ook diabetes type-2 doet de kans op een beroerte duidelijk toenemen.
X Voeding met veel rood en bewerkt vlees, geraffineerde koolhydraten en granen, en suikerhoudende dranken geeft duidelijk meer kans op ontstekingen in het lichaam en kan daardoor de kans op een beroerte of hart- en vaatziektes danig verhogen in tegenstelling tot ontstekingsremmende voeding, zo laat een studie onder ruim 210.000 deelnemers die ruim 30 jaar gevolgd werden.
X Een langjarige en grote wereldwijde studie laat zien dat het eten van regelmatig en vaak voeding met een hoge glycemische index en glycemische belasting niet alleen de kans op een hartaanval en beroerte duidelijk vergroot doch ook de kans op een vroegtijdige dood.
X Te lage bloedwaarden slecht cholesterol (LDL), lager dan 70 mg/dl (1,83 mmol/l) verdubbelen volgens onderzoek de kans op een hersenbloeding, in ieder geval bij vrouwen.
X Het regelmatig overslaan van het ontbijt verhoogt volgens onderzoek de kans op een herseninfarct met 18% en op een hersenbloeding met wel 36%.
X Tandvleesontstekingen doen de kans op een beroerte flink verhogen.
X Veel keukenzout (> 8 gram/dag) doet de kans op een beroerte duidelijk toenemen
X Regelmatig veel vet en transvetten in de voeding doet de kans op een beroerte flink verhogen.
X Dagelijks een of meer glazen frisdrank light doen volgens onderzoek de kans op een herseninfarct wel met 300% vergroten.
X Het gebruik van antipsychotica doet de kans op een beroerte duidelijk toenemen.
X Het regelmatig gebruik van medicatie met cafeïne doet in tegenstelling tot koffie met cafeïne de kans op een beroerte volgens onderzoek flink verhogen.
X Veel blootstelling aan luchtvervuiling geeft volgens diverse onderzoeken een fors (tot wel 320%) hogere kans op een beroerte.
X Volgens onderzoek geeft het hebben van een kater, na alcoholgebruik een duidelijk hogere kans op een beroerte.
X Uit een grote studie blijkt de invloed van alcohol op het krijgen van een beroerte en het doodgaan hieraan. Bij een herseninfarct doet matig alcoholgebruik de kans hierop duidelijk verminderen, terwijl veel gebruik de kans sterk doet toenemen. Bij een hersenbloeding is het verband lineair, weinig alcohol geeft een lage kans en veel alcohol een hoge kans hierop. Doch zo blijkt uit de studie de kans om dood te gaan aan een beroerte (infarct of bloeding) is niet afhankelijk van de hoeveelheid alcohol die gedronken wordt doch van het aantal keren per week dat alcohol gedronken wordt. Bij 2,5 of meer keer per week alcohol drinken was de kans om dood te gaan aan een beroerte wel drie keer groter.
X Volgens onderzoek kunnen bezorgdheid en angst de kans op een beroerte duidelijk doen vergroten.
X Volgens onderzoek geeft een hoge bloeddruk bij boezemfibrilleren wel 50% meer kans op een beroerte. Boezemfibrilleren zelf geeft wel vier tot vijf keer meer kans op een beroerte.
X Zorg voor goede kleding om de kans op een beroerte te verminderen als gevolg van temperatuurverschillen (bijv. van binnen naar buiten). Spanning door de kou zorgt ervoor dat de bloeddruk omhoog gaat omdat het hart harder moet werken om het bloed rond te pompen. Dat leidt vaak tot minder bloedtoevoer naar het hart en daardoor een hoger risico op een beroerte of een hartaanval.
X Volgens onderzoeken leidt gemiddeld tot meer ernstig slaapapneu tot wel een 4x hogere kans om een beroerte te krijgen.
X Volgens een grote Britse studie geven verhoogde bloeddrukwaarden, de onder(diastolische)- of de boven(systolische)druk ieder op zich een ander risico op hart- en vaatziektes. Een hogere bovendruk geeft een duidelijk grotere kans op een bloeding in de hersenen en op angina pectoris.
X Volgens onderzoek doet cognitieve achteruitgang de kans op een beroerte vergroten.
X Onderzoek laat zien dat stress op het werk de kans op een beroerte wel 20% hoger maakt.
X Meer dan twee glazen alcohol per dag op middelbare leeftijd geeft volgens studie tot op vijfenzeventigjarige leeftijd een duidelijk hogere kans op een beroerte dan hoge bloeddruk of diabetes. In de studie werd gekeken naar ruim 11.000 Zweedse tweelingen, geboren tussen 1886 en 1925. Na de vijfenzeventigjarige leeftijd geven een hoge bloeddruk en diabetes een duidelijk hogere kans op een beroerte.
X Onderzoeken laten zien dat een goede nachtrust 7 tot 8 uur duurt, niet korter en niet langer. Uit onderzoeken blijkt dat een chronisch slaaptekort een sterk vergrote kans geeft op hart- en vaatziektes en een beroerte maar ook chronisch te lang slapen, langer dan 8 uur, geeft volgens onderzoeken ¹ ² een duidelijk vergrote kans op een beroerte.
X Volgens studie zorgen werkweken van 55 uur en meer voor een duidelijk grotere kans op een beroerte, neem dan zeker bovenstaande (groene) adviezen in acht.
X Onderzoek laat zien dat meeroken de kans op een beroerte met wel 30% vergroot.
X Onderzoek laat zien langdurige blootstelling aan verkeerslawaai, bijv. bij het wonen in een drukke straat, de kans op een beroerte vergroot, vooral bij senioren.
X Volgens onderzoek hebben vijfenzestigplussers met cirrose wel 100% meer kans op een hersenbloeding. Absoluut gaat de kans van ruim 1 naar ruim 2%.
X Uit een langjarige studie blijkt dat kinderen van 7 jaar die 6 cm of meer kleiner zijn dan gemiddeld een duidelijk grotere kans hebben op een beroerte later in het leven.
X Let op: Verschillende infecties kunnen zorgen voor een duidelijk hogere kans op een beroerte, zo blijkt uit een grote studie. Die kans is het grootst binnen 7 dagen en neemt langzaam af tot 120 dagen na de infectie. Verschillende infecties van luchtwegen, bloed, urinewegen, buik en huid kunnen zorgen voor de duidelijk hogere kans waarbij urineweginfecties de meeste kans geeft op een herseninfarct en luchtwegeninfecties de meeste kans geven op een hersenbloeding.
X Let op: Uit een studie blijkt dat chronische blootstelling aan verkeerslawaai de kans op hart- en vaatziektes en een beroerte duidelijk kan verhogen. Verkeerslawaai, zo blijkt uit de studie, verhoogt in de hersenen de activiteit van de amygdala (een kern van neuronen). Deze grotere activiteit bevordert ontstekingen in de bloedvaten. De ontstekingen in de bloedvaten zorgen voor de hogere kans op hart- en vaatziektes en een beroerte. Zij met de hoogste blootstelling aan verkeerslawaai hadden duidelijk meer ontstekingen in hun bloedvaten en wel drie keer meer kans op hartproblemen, een hartaanval of een beroerte. Hier nog een studie die bevestigt dat zowel verkeerslawaai als luchtvervuiling de kans op een beroerte duidelijk groter maken. Een andere grote studie laat zien dat luchtvervuiling jaarlijks zorgt voor wel bijna 800.000 doden in Europa en dat minstens 40% daarvan overlijdt aan hartproblemen of een beroerte als gevolg van de luchtvervuiling.
X Let op: Ook roken verhoogt de kans op een beroerte in de vorm van een subarachnoïdale bloeding (vaak afgekort als SAB), een bloeding rond of in de hersenen onder het spinnenwebvlies (arachnoidea). Meestal treden deze bloedingen op vanuit een aneurysma van een arterie die onder de hersenen loopt, onderzoek laat zien dat roken de kans op een SAB duidelijk vergroot.
X Let op: Onderzoek laat zien dat het regelmatig werken met pesticiden de kans op een beroerte of hart- en vaatziektes duidelijk doet vergroten.
X Let op: Slaapproblemen kunnen volgens onderzoek leiden tot een hogere kans op een beroerte of hartaanval.
X Let op: Volgens onderzoek geven pijnstillers in de vorm van bruistabletten, door de flinke hoeveelheid zout hierin, een fors hogere kans op hoge bloeddruk en meer kans op een beroerte en een hartaanval.
X Let op: Volgens onderzoek geven pijnstillers/ontstekingsremmers (NSAID's) zoals diclofenac, etodolac, nabumeton en meloxicam, evenals nieuwere middelen genaamd coxibs een duidelijk hogere kans om dood te gaan aan een beroerte. Pijnstillers zoals ibuprofen en naproxen blijken dit niet te doen.
X Let op: Uit een studie onder 12.000 mensen met een verhoogde kans op een hartaanval of een beroerte blijkt het dagelijks slikken van aspirine geen voordelen te geven alleen de kans op maagdarmbloedingen duidelijk te vergroten.
X Let op: Uit een studie onder bijna 27.000 mensen van 45 jaar en ouder die zes jaar lang gevolgd werden blijkt dat bloeddruk verlagende medicijnen de kans op een beroerte doen verhogen. Hoge bloeddruk op zich zorgt voor een duidelijk hogere kans op een beroerte doch bloeddruk verlagende medicatie doet dat ook. Een bloeddruk verlagend medicijn verhoogt de kans met 33% doch als een combinatie van meerdere medicijnen gebruikt wordt verhoogt die kans met wel 250%, vergelijkbaar met de kans op een beroerte bij hoge bloeddruk zonder medicatie. De onderzoekers vinden een gewijzigde levensstijl dan ook belangrijker dan medicatie. Een gewijzigde levensstijl bestaat uit meer fysieke activiteiten, een gezond gewicht en het eten van meer fruit en groenten.
X Let op: Uit een studie onder ruim 36.000 vrouwen die bijna 8 jaar werden gevolgd blijkt dat vrouwen, ouder dan veertig, die meer als twee maanden antibiotica nemen, wel 30% meer kans hebben op hartproblemen en een beroerte.
* Uit wetenschappelijke onderzoeken blijkt dat vis alleen de goede eigenschappen behoudt als die op de juiste manier bereid wordt. De goede manier van vis bereiden: koken, stomen of stoven of bakken in de oven. Niet de juiste manier is frituren of bakken (behalve af en toe volgens onderzoek dan wel in extra virgin olijfolie) of het eten van vissticks daardoor kan gezonde vis zelfs ongezond worden en een grotere kans op een beroerte geven. Vis liefst ook niet combineren met nitraatrijke groente (zoals bijv. sla). Ook is niet alle vis gezond, zo lijken de gekweekte soorten tilapia en meerval nauwelijks omega-3 vetzuren en veel omega-6 vetzuren te bevatten, niet echt gezond dus.
Algemene opmerking: