Olijfolie helpt organen en systemen:
Nutriënten in olijfolie:
Opmerkingen:
Olijfolie blijkt veel langer in de maag te blijven dan andere plantaardige oliën. Hierdoor voelt men zich eerder verzadigd. Bovendien zorgt het oliezuur voor de snelle aanmaak van veel bepaalde hormonen die de eetlust onderdrukken.
Olijfolie zorgt in de maag voor aanmaak van nitro-linolzuur (LNO2) dat werkt tegen ontstekingsreacties en voor veel minder celdood bij een hartinfarct.
Een bepaalde bioactieve stof in olijfolie, de polyfenol oleuropeïne blijkt een grote bescherming te bieden tegen hart- en vaatziektes. Deze stof beschermt de rode bloedcellen tegen oxidatieschade door vrije radicalen. Al bij kleine hoeveelheden olijfolie deed oleuropeïne de rode bloedcellen beschermen. Het is vooral de extra virgin olijfolie die de meeste oleuropeïne bevat, ruim 3x meer dan gewone olijfolie.
In extra virgin olijfolie zitten de bioactieve stoffen galluszuur en hydroxytyrosol, de krachtigste antioxidanten die in de natuur voorkomen. Hydroxytyrosol blijkt volgens een voorlopige studie ook een vette lever te kunnen voorkomen. Hier een studie die dat bevestigt en tevens laat zien dat geraffineerde oliën zoals zonnebloemolie net niet goed zijn ter voorkoming van een vette lever.
Volgens onderzoek blijkt dat het regelmatig eten van extra virgin olijfolie aanzienlijk minder ontstekingsprocessen geeft die kenmerkend zijn voor het metabool syndroom. In extra virgin olijfolie zitten veel meer polyfenolen dan in gewone olijfolie en dat zorgt dat door extra virgin olijfolie wel 98 verschillende genen, waaronder verschillende betrokken bij ontstekingsprocessen, meer worden geactiveerd dan bij gewone olijfolie.
De bioactieve stof oleocanthal in extra virgin olijfolie doet volgens recente studies de kans op de ziekte van Alzheimer verlagen. Oleocanthal doet de hoeveelheid amyloïde plaques verminderen door de aanmaak van bepaalde eiwitten (P-gp) te bevorderen en de expressie van het gen LRP1 te bevorderen. Een laboratoriumstudie laat zien dat oleocanthal in staat is om snel kankercellen te doden.
Eerdere studies hebben al laten zien dat een meer mediterraan dieet ook goed is voor de hersenen met minder kans op dementie en de ziekte van Alzheimer. Uit een nieuwe studie blijkt nu dat de extra virgin olijfolie in het mediterraan dieet de belangrijke voeding kan zijn voor gezonde hersenen. Bij muizen werd vastgesteld hoe extra virgin olijfolie dit doet. Extra virgin olijfolie in de voeding zorgde in de hersenen voor een betere autofagie, het proces waarbij een cel zichzelf kan opruimen en waarmee zo blijkt in de studie behalve oude celresten ook amyloïde plaques en gefosforyleerd tau worden opgeruimd. Amyloïde plaques en gefosforyleerd tau zijn bekende markers voor de ziekte van Alzheimer. Hier nog een muizenstudie die het belang laat zien van extra virgin olijfolie tegen dementie.
Een meer mediterraan dieet met nog eens extra 50 ml/dag, maar dan wel, extra virgin olijfolie blijkt volgens een Griekse studie te zorgen voor duidelijk betere cognitieve functies.
Regelmatig olijfolie in de voeding geeft tot wel 90% minder kans op (zwerende) darmontstekingen. Volgens onderzoekers zijn 2-3 eetlepels olijfolie per dag voldoende om de ontstekingen tegen te gaan.
Voeding rijk aan olijfolie verlaagt de kans op borstkanker duidelijk en bij borstkanker remt het de celdeling, versnelt het de celdood van borstkankercellen en gaat de expressie tegen van een positieve receptor Her2/Neu.
Uit een studie onder ruim 4.200 vrouwen, in de leeftijd van 60 jaar en ouder, blijkt dat een mediterraan dieet, met veel extra virgin olijfolie, de kans op borstkanker duidelijk doet verlagen.
Extra virgin olijfolie, rijk aan polyfenolen leidt tot een duidelijk lagere genexpressie van genen die met aderverkalking te maken hebben.
Een studie laat zien dat plantaardige voeding met meer olijfolie i.p.v. margarines de kans op een hartaanval duidelijk doet verminderen.
Dagelijks voeding met olijfolie doet de kans op een hartziekte duidelijk en op een beroerte wel met 40% afnemen.
Een studie heeft onderzocht waarom olijfolie goed is tegen een hartaanval en tegen een beroerte. Bekend was al dat hogere waarden van het eiwitten complex Apolipoproteïne A-4 (ApoA-4) zorgen voor minder kans op hart- en vaatziektes. Uit deze studie blijkt nu dat ApoA-4 zorgt dat het samenklonteren van bloedplaatjes tegengegaan wordt. De onderzoekers vonden ook dat enkelvoudig onverzadigde vetzuren, die volop te vinden zijn in goede olijfolie de aanmaak van ApoA-4 bevorderen en daardoor het samenklonteren van de bloedplaatjes nog meer tegengaan. Tijdens een goede nachtrust wordt ook meer ApoA-4 aangemaakt zo blijkt ook uit de studie. Hier nog een studie die laat zien dat het regelmatig eten van olijfolie het samenklonteren van bloedplaatjes tegengaat.
Dagelijks olijfolie verlaagt de kans op osteoporose duidelijk.
Voeding rijk aan olijfolie geeft volgens onderzoek een duidelijk lagere kans op retinopathie.
Extra virgin olijfolie met veel van de bioactieve stof oleuropeïne zorgt volgens een voorlopig onderzoek voor een goede bloeddoorstroming in de darmen.
Voeding rijk aan olijfolie blijkt volgens onderzoek tot een betere insulinegevoeligheid te leiden. Een betere insulinegevoeligheid gaat insulineresistentie tegen en daardoor de kans op diabetes type-2.
Olijfolie is een belangrijk bestanddeel van een mediterraan dieet.
Olijfolie in een dressing voor rauwe groenten zorgt volgens onderzoek dat de bioactieve stoffen in de groenten aanzienlijk beter worden opgenomen in het lichaam. Nog een studie die laat zien dat groenten het beste klaar gemaakt worden met extra virgin olijfolie. Deze studie laat zien dat het bakken van groenten in extra virgin olijfolie niet alleen zorgt dat veel meer gezonde nutriënten zoals carotenoïden uit de groenten opgenomen kunnen worden in het lichaam maar dat ook andere stoffen gevormd worden die een nog hogere antioxidantieve kracht hebben.
De combinatie van olijfolie met nitraatrijke groenten (zoals in het mediterraandieet) zorgt voor de vorming van nitro vetzuren die op hun beurt de werking van het enzym Epoxide hydrolase tegengaan. Dit laatste proces zorgt ervoor dat de bloeddruk lager wordt zo blijkt uit onderzoek.
Uit een studie blijkt dat bepaalde vetzuren goed zijn voor het hart en andere minder. Een gezond hart slaat vetten op en verwerkt ze als brandstof voor de hartspieren. Bij hartfalen is dit proces verstoort waardoor het hart minder kan pompen waardoor het lichaam van van minder nutriënten voorzien kan worden. In de studie werden speciale testen gedaan met gezonde en zieke (falende) harten en met twee soorten vetzuren te weten oliezuur (het hoofdbestanddeel van olijfolie) en het in de westerse voeding veel gebruikte palmitinezuur. Oliezuur zorgde bij een ziek hart dat de samentrekking en pompfunctie meteen duidelijk verbeterde terwijl palmitinezuur het hart verder ontregelde en zorgde voor meer toxisch afval. Bovendien deed oliezuur verschillende genen activeren die voor een goed vetmetabolisme zorgen. Nog een studie die de voordelen van olijfolie voor een gezond hart laat zien
In een Westers dieet alle gebruikte oliën vervangen door extra vrigin olijfolie zorgt volgens een kleine studie na drie maanden voor een duidelijk betere bloeddruk en een hoger goed cholesterol (HDL) en ook een verbeterd immuunsysteem. Een ander onderzoek laat zien dat een combinatie tussen olijfolie en pure chocolade nog betere resultaten geeft. Een andere studie laat zien dat extra olijfolie toevoegen aan de voeding ook zorgt voor een lagere bloeddruk. Deelnemers aan de studie die dagelijks 4 eetlepels extra virgin olijfolie aan hun voeding toevoegden hadden na 3 weken een duidelijk betere bloeddruk. Deze resultaten werden niet bereikt als in plaats van extra virgin gewone olijfolie toegevoegd werd. Extra virgin olijfolie is een belangrijk bestanddeel van het mediterraan dieet en een andere studie laat nu zien dat extra virgin olijfolie van wilde olijven nog beter kan helpen om de bloeddruk te verlagen.
Uit een Spaanse studie blijkt dat extra olijfolie toevoegen aan een gezond dieet zorgt voor duidelijk betere functies van het goede cholesterol (HDL). Een jaar lang aten de deelnemers of een mediterraan dieet, of een mediterraan dieet aangevuld met extra virgin olijfolie (ca. 4 eetlepels/ dag) of een gezond dieet met minder rood vlees, minder kant en klare voeding en minder zoetigheden en meer groenten en fruit, volkoren producten en meer peulen en bonen. Het mediterraan dieet aangevuld met de olijfolie gaf veruit de beste functieverbeteringen van het goede cholesterol (HDL): een betere verwijdering van plaque in de slagaders, een betere bescherming tegen oxidatie van LDL waardoor de vorming van plaque in de slagaders tegen gegaan wordt en een betere ontspanning van de bloedvaten.
Onderzoek in het laboratorium laat zien dat hoe olijfolie wellicht een hersentumor kan aanpakken of voorkomen. In de hersenen bevinden zich moleculen, genaamd miR-7, die tumorvorming tegengaan. Het hoofdbestanddeel van olijfolie is oliezuur en oliezuur, zo blijkt uit de studie, bevordert de aanmaak van miR-7.
De bioactieve stof in olijven en olijfolie, de polyfenol oleuropeïne blijkt uit een studie belangrijk tegen het krijgen van diabetes type-2. Oleuropeïne zorgt, zo blijkt uit de studie, voor meer aanmaak van insuline en gaat de toxische eigenschappen tegen van de stof amyline, een stof die in de beginfase van diabetes in hoge mate geproduceerd wordt en niet aangepakt kan leiden tot amyloïdneerslagen in en rondom de cellen in de alvleesklier.
Twee eetlepels extra virgin olijfolie (i.p.v. een andere olie) tijdens de maaltijd zorgt volgens onderzoek voor duidelijk lagere bloedsuiker- en cholesterolwaarden na de maaltijd.
Gebruik olijfolie bij en tegen overgewicht. Olijfolie blijkt veel langer in de maag te blijven dan andere plantaardige oliën. Hierdoor voelt men zich eerder verzadigd. Bovendien zorgt het oliezuur voor de snelle aanmaak van veel bepaalde hormonen die de eetlust onderdrukken. Ander onderzoek laat zien dat toevoeging van extra virgin olijfolie aan de voeding ook voor mensen met veel overgewicht voordelen kan bieden. 12 weken lang dagelijks extra 52 ml extra virgin olijfolie zorgde niet voor minder gewicht maar wel voor veranderingen in de lichaamssamenstelling en duidelijk minder lichaamsvet.
Zoals
uit veel studies blijkt is extra virgin olijfolie veruit de beste keus, ook bij
verhitting (tot 200°C). Het bevat het meeste
oliezuur (omega-9 vetzuur) en veruit de meeste gezonde bioactieve stoffen, ook na verwarming.
Hier nog een studie
die dat bevestigt.
Meer
over olijfolie en de verschillende soorten: De productie van olijfolie Olijfolie mag
extra virgin heten als de zuurgraad ligt tussen 0.1 en 1% per 100 gr. olijfolie, dit percentage moet de olie op natuurlijke wijze verkregen hebben. Deze olie is ook zeer herkenbaar aan de soms TROEBELE groenige kleur, de sterke smaak en natuurlijk het aroma. Dit is de "koningin" der olijfoliën, vooral de percentages rond 0.3 tot 0.5 worden in Griekenland liefkozend "Pharmaka" (medicijn) genoemd. Echte extra virgin is niet gezouten en is geschikt voor bakken, braden, frituren, voor over de salade, om puur in te nemen, bevat veruit de meeste bioactieve componenten om gezond te blijven. Dat "extra virgin olijfolie" een waardevol iets is bewijzen ook onderstaande percentages. In Griekenland is meer dan 75% van de oogst "extra virgin", in Italië 50% en in Spanje 30%. Virgin olijfolie is ook onbewerkt, is wat geler van kleur en heeft een natuurlijke zuurgraad van niet hoger dan 1.5%. Refined Oliveoil of ook gewoon Olijfolie genoemd, is bewerkt (geraffineerd) om de zuurgraad naar beneden te krijgen, deze olie heeft minder smaak en weinig geur en is meestal zeer helder lichtgeel van kleur.(maar met kleurstoffen kun je heel veel doen) Deze soort olijfolie wordt het meest verkocht, maar dan onder de noemer van alle andere bovenstaande namen. Deze olie is zeker niet slecht maar mist veel van de goede eigenschappen van de natuurlijke oliën die door de raffinage verloren zijn gegaan. Pure Oliveoil is ook een geraffineerde olijfolie waar een percentage virgin olijfolie aan is toegevoegd, om de kwaliteiten wat op te vijzelen. Een kwaliteit olie die nauwelijks in de winkel wordt aangeboden, maar wel in de horeca wordt gebruikt voor koken en frituren, is de
"pomace-olive oil". Deze olie wordt met een oplosmiddel en onder grote hitte gehaald uit de (zo goed als) droge pulp, die na het persen van de vierge olie in de olijvenresten of -afvallen overblijft. Ook deze olie wordt gemengd met een beetje vierge olie om er iets smaak aan te geven. Dan is er nog een heel assortiment aan
light en extra light olijfolie, dit heeft weinig meer met olijfolie te maken. Samenstelling olijfolie. Hoofdbestanddelen Eiwit totaal 0 g Vetten totaal 100 g Koolhydraten totaal 0 g As 0 g Energie (kcal) 884 kcal Water 0 g Energie (kJ) 3699 kJ Vetzuren, verzadigd 13,5 g Vetzuren, enkelvoudig
onverzadigd 73,7 g Vetzuren, meervoudig
onverzadigd 8,4 g Vitaminen Vitamine E 12,4 mg Mineralen Calcium, Ca 0,18 mg IJzer, Fe 0,38 mg Magnesium, Mg 0,01 mg Fosfor, P 1,22 mg Natrium, Na 0,04 mg Zink, Zn 0,06 mg Vetzuursamenstelling Cholesterol 0 mg Boterzuur (4:0) 0 g Capronzuur (6:0) 0 g Caprylzuur (8:0) 0 g Caprinezuur (10:0) 0 g Laurinezuur (12:0) 0 g Myristinezuur (14:0) 0 g Palmitinezuur (16:0) 11 g Stearinezuur (18:0) 2,2 g Oliezuur (18:1) 72,5 g Linolzuur (18:2) 7,9 g Alfa-linoleenzuur
(18:3) 0,6 g Arachidonzuur (20:4) 0 g Docosahexaeenzuur
(22:6) 0 g Palmitoleïnezuur
(16:1) 0,8 g Gadoleic acid (20:1) 0,3 g Eicosapentaeenzuur
(20:5) 0 g Erucic acid (22:1) 0 g Clupanodonic acid
(22:5) 0 g Phytosterols 221 Overige Vezels 0 Algemene
opmerking: Het moge duidelijk zijn dat bovenstaande gegevens indicatief zijn
en kunnen verschillen per soort en kweekmethode en -plaats. URL van deze pagina:
(22-01-2021)Klik hier voor
onderzoeken uit het nieuws over olijfolie.
Wat is nu eigenlijk virgin, wat is de eerste persing, wat is koud geperst..???
Dit zijn maar enkele van een groot scala aan vragen en opmerkingen waar heel veel mensen mee rondlopen. De consument wordt tegenwoordig via de media veelvuldig bestookt met dure termen waar in veel gevallen niet veel van klopt.
Olijfolie wordt al meer dan 5000 jaar gebruikt, bijna uitsluitend in de landen rondom de middellandse zee, waar de olijfbomen ook groeien.
Sinds 15 à 20 jaar wordt dit ook onder de aandacht gebracht in de noordelijke landen van europa. Daarvoor was het eigenlijk meer bekend in een kleine kring liefhebbers en mensen die wisten van de heilzame en gezonde werking. Bij een grote groep stond (en staat) het alleen bekend als boosdoener in het eten dat hen maag probleempjes gaf op de vakantiebestemmingen. (Wat absoluut niet klopt)
Eerste, tweede, koude persing...
Eerste persing
Eenvoudig omschreven is olijfolie het vruchtsap van de olijf, dit vruchtsap bestaat alleen uit plantaardige olie. Een rijpe olijf bevat 15-35% olie, afhankelijk van de soort, de bodemgesteldheid en de weersomstandigheden. De olie wordt gewonnen uit de vrucht door middel van persen of centrifugeren, vroeger was dit alleen het persen, vandaar de veel voorkomende kreet "eerste persing". In vroeger tijden moesten de olijven meerdere malen geperst worden om zoveel mogelijk olie uit de pulp te krijgen, tussen elke persing werd er warm water op de pulp gegooid om de olie los te weken van de pulp. Dus toen was het aanneembaar dat de olie uit de eerste persing het best was. Tegenwoordig wordt er hydraulisch geperst dat zo veel kracht uitoefent dat er maar één persing nodig is. Een andere veel voorkomende manier om de olie te winnen is met behulp van een centrifuge. De term "eerste persing" is meer een verkoopkreet geworden dan een graad voor kwaliteit.
Koude persing
Koude persing is ook een veel gebruikte tekst om een olijfolie mee te versieren. Dit is ook afkomstig van de diverse persmethoden, hoe heter de pulp (of brij) verwarmen of verhitten, hoe meer olie er uit de pulp komt. Dit komt alleen de kwaliteit van de olie niet ten goede. Deze term is inmiddels door de Europese commissie aan banden gelegd, vanaf 2004 mag er geen "koude persing" meer op een olijfolie verpakking staan als er tijdens het oliewinproces hogere temperaturen als 30 graden Celsius zijn gebruikt.
Extra virgin, virgin, oliveoil and pure oliveoil
Dit zijn de "graden", kwaliteitsaanduidingen van de olijfolie. De kwaliteit van olijfolie wordt gemeten aan de vrije zuurgraad per 100 gram olijfolie. Hoe lager het zuurgehalte des te beter en gezonder is de olijfolie.
De samenstelling en ook de smaak, van olijfolie varieert net zo sterk als de samenstelling van wijn. Belangrijk is de olijvensoort (er zijn wel meer dan 50 soorten) en het klimaat en de grondsoort waar ze groeien.
Een goede extra virgin olijfolie bevat minimaal 70% enkelvoudig onverzadigde vetzuren (oliezuur) en maximaal 12% meervoudig onverzadigde vetzuren en diversen kleinere componenten.
De bioactieve componenten in olijfolie
(Veruit de hoogste aantallen worden gevonden in extra virgin olijfolie)
Tocoferolen
Olijfolie bevat a-tocoferol, deze tocoferol heeft het hoogste gehalte aan vitamine E, variërend in hoeveelheden van 1,2 tot 43 mg/100g. Volgens sommige wetenschappers bedraagt de gemiddelde hoeveelheid in de olie ongeveer 12 tot 25 mg/100g. Anderen hebben zelfs hogere waarden van 24 tot 43 mg/100g gevonden. Het is duidelijk dat de in de olie aanwezige hoeveelheden afhankelijk is van verscheidene factoren. Hoewel het wetenschappelijk materiaal over dit onderwerp betrekkelijk schaars is, is gebleken dat zowel de cultivar, de rijpheid van de vrucht, alsook de omstandigheden en de duur van opslag een belangrijke rol hierbij spelen. Andere tocoferolen (ß en ? ) zijn slechts in net meetbare hoeveelheden aanwezig.
Fenolen
Het vruchtvlees van de olijf bevat fenolen. Deze zijn hoofdzakelijk in water oplosbaar, maar er kunnen kleine hoeveelheden aangetroffen worden in de olie. De groep fenolen omvat een verscheidenheid aan stoffen. Hiertoe behoren de eenvoudige fenolen, zoals vanilline, galluszuur, coumarine zuur, cafeïne zuur, tyrosol
en hydroxytyrosol. Gemiddeld is er 4,2mg/100g van deze eenvoudige fenolen aanwezig in extra vierge olijfolie, in geraffineerde olijfolie bedraagt dit 0,47mg/100g. Daarnaast bevat olijfolie ook secoiridoïn, zoals
oleocanthal, oleuropeïne en ligstroside (respectievelijk 2,8mg/100g in extra vierge olie en 0,93mg/100g in geraffineerde olie), of de meer complexe moleculen zoals lignines (4,15mg/100g in olie van eerste persing en 0,73mg/100g in geraffineerde olie respectievelijk) en flavonoïden, zoals apigenine of luteoline. Het gehalte aan fenolische bestanddelen in de olie hangt af van de kweek en rijpheid van de olijf tijdens de oogst. De concentratie van hydroxytyrosol, tyrosol en luteoline bijvoorbeeld, neemt toe naarmate de vrucht rijper is, terwijl de totale hoeveelheid van fenolen en a-tocoferol juist afneemt in een rijpere vrucht. Tot op heden is slechts op kleine schaal de biochemische bruikbaarheid van deze substanties onderzocht. Visioli et al. hebben vastgesteld dat van de totale opgenomen hoeveelheid tyrosol en hydroxytyrosol, afhankelijk van de dosering, 60 tot 80% wordt geabsorbeerd.
Smaakdragers
Men denkt dat meer dan 70 bestanddelen een rol spelen in de unieke geur en smaak van olijven en olijfolie. Daartoe behoren onder andere producten met een oxidatieve werking van onverzadigde vetzuren, zoals de aldehyden; bijvoorbeeld hexanal, nonanal, 1-hexanol of 2,4-decadienal. Bovendien dragen de alifatische en aromatische koolwaterstoffen aanzienlijk bij aan de geur en de smaak van de olie, net als alcoholen, ketonen, ether, esters, furan en thioterpene derivaten.
Gemiddelde chemische
samenstelling
