Home / Aandoeningen / ...
Gezonde kruiden bij Cognitieve achteruitgang:
Gezonde nutriënten bij Cognitieve achteruitgang:
Opmerkingen:
Ook bij cognitief gezonde mensen neemt met het ouder worden het hersenvolume af (hersenatrofie) doch bij mensen met cognitieve achteruitgang gaat dat sneller tot zelfs zeer snel bij de mensen met dementie en de ziekte van Alzheimer. Deze atrofie en cognitieve achteruitgang kan volgens verschillende studies flink vertraagd worden door voeding rijk aan (vis) omega-3 vetzuren (EPA en vooral DHA) en een gepaste hoeveelheid omega-6 vetzuren in combinatie met B-vitamines (B6, foliumzuur en B12). De combinatie is belangrijk omdat lage bloedwaarden omega-3 zorgen voor slechtere opname van de B-vitamines en lage bloedwaarden B-vitamines zorgen voor slechtere opname van omega-3 vetzuren en in beide gevallen zorgt dat niet voor betere cognitieve functies.
Volgens onderzoek zullen rond 25 procent van de ouderen nooit hun milde cognitieve problemen ontwikkelen tot volledige dementie. Desondanks krijgt vrijwel iedereen met milde cognitieve problemen, zoals geheugenverlies, krachtige geneesmiddelen om een niet bestaand probleem op te lossen en wellicht extra cognitieve achteruitgang als gevolg van de medicatie.
Volgens hetzelfde onderzoek ontwikkelt slechts 5-10% van de ouderen met mild geheugenverlies de ziekte van Alzheimer, terwijl 40-70% van hen niet verslechtert of zelfs verbeteringen vertoont.
Volgens onderzoek doet cognitieve achteruitgang de kans op een beroerte vergroten, trouwens het omgekeerde is ook het geval.
Uit een studie blijkt dat een test een verhoogde kans op cognitieve achteruitgang, dementie en een beroerte kan voorspellen. De test is simpel; probeer 20 seconden lang op één been te staan (met de ogen open). Als het een probleem is om in balans te blijven tijdens de test dan is de kans groot dat al kleine bloedvaatjes in de hersenen beschadigd zijn door uiterst kleine afsluitingen of bloedingen, die onopgemerkt zijn gebleven.
Aderverkalking doet zo blijkt uit een studie niet alleen de kans op hart- en vaatziektes verhogen maar ook die op de gezondheid van de hersenen met als gevolg cognitieve achteruitgang. Bij de deelnemers aan de studie, allen vrij van hart- en vaatziektes, werd de mate van aderverkalking vastgesteld, de hoeveelheid leukoaraiose (wittestofafwijkingen in de hersenen) en cognitieve vaardigheden gemeten. Zij met de meeste aderverkalking bleken duidelijk minder te scoren in cognitieve testen en bleken ook meer leukoaraiose te hebben.
Een goed functionerende lever lijkt volgens onderzoek belangrijk tegen het ontstaan van verminderde cognitieve functies en de ziekte van Alzheimer.
Een voorlopige studie laat betere cognitieve functies zien door regelmatig vasten.
Een studie onder ouderen van gemiddeld 65 jaar, allen met een lichte mate van cognitieve achteruitgang, blijkt dat regelmatig bewegen cognitieve achteruitgang kan doen om keren. Zes maanden drie keer in de week 45 minuten bewegen, zoals wandelen, trimmen of fietsen zorgde dat men cognitief gezien negen jaar jonger werd.
Een betere bloeddoorstroming in de hersenen zorgt volgens onderzoek voor duidelijk minder cognitieve achteruitgang.
Bij mensen met cognitieve stoornissen worden vaak schimmels aangetroffen in de darmen, schimmels die verband houden met een hogere kans op het krijgen van de ziekte van Alzheimer. Een kleine studie laat nu zien dat een aangepast Mediterraan dieet, met weinig koolhydraten, kan zorgen dat deze schadelijke schimmels duidelijk worden verminderd.
Cognitieve achteruitgang verhoogt de kans op dementie doch uit een grote Koreaanse studie blijkt dat iedere dag bewegen ook belangrijk is voor mensen met een milde vorm van cognitieve achteruitgang, daardoor wordt de kans op dementie of de ziekte van Alzheimer duidelijk kleiner.
Een studie laat zien dat na pensionering het net de mindere sociale betrokken- en verbondenheid is die kan leiden tot cognitieve achteruitgang.
Let op: Onderzoek laat zien dat slaapapneu veel voor kan komen bij mensen met cognitieve achteruitgang, behandeling van de apneu lijkt dan belangrijk.
Ter voorkoming:
X Uit een studie onder ruim 63.000 mensen, die 20 jaar gevolgd werden, blijkt dat een meer plantaardig dieet op middelbare leeftijd kan zorgen voor duidelijk minder cognitieve achteruitgang. Zij die het meest plantaardig aten bleken tot wel 33% minder kans te hebben op cognitieve achteruitgang, later in het leven. Meer plantaardige voeding betekent minder rood vlees, vooral als het bewerkt is, en veel plantaardig voedsel ( groenten, fruit, noten, bonen, volle granen) en vis.
X Uit een Finse studie onder 2.500 volwassen mannen, die 22 jaar gevolgd werden, blijkt dat het eten van voeding rijk aan choline zorgt voor minder cognitieve achteruitgang en de kans dementie duidelijk kan verlagen. Zij met de meeste choline in hun voeding hadden minder cognitieve achteruitgang en wel 28% minder kans op dementie.
X Een Britse studie onder ruim 1.700 volwassenen ( van 45 tot 77 jaar), die 10 jaar gevolgd en getest werden blijkt kaas het meest beschermende voedsel te zijn tegen leeftijdsgerelateerde cognitieve problemen, zelfs op latere leeftijd. Dagelijks een glaasje alcohol, met name rode wijn gaf ook duidelijk verbeteringen in cognitieve functies. Overmatige consumptie van zout is daarentegen slecht, vooral voor zij die al risico lopen op de ziekte van Alzheimer, moeten met zout oppassen om cognitieve problemen na verloop van tijd te voorkomen.
X Dagelijks extra resveratrol leidt volgens verschillende onderzoeken tot betere bloeddoorstroming in de hersenen en betere cognitieve vaardigheden.
X Dagelijks druivenpitextracten (ca. 100 mg) lijkt duidelijk betere cognitieve vaardigheden te geven en minder onrust.
X Een mediterraan dieet en regelmatig vis doet de kans op cognitieve achteruitgang bij senioren duidelijk verminderen. Hier nog een studie die dat bevestigt. Als sprake is van een beroerte doet volgens onderzoek een meer mediterraan (MIND) dieet de kans op cognitieve achteruitgang duidelijk verkleinen.
X Goede vetten voor het hart ook goed zijn voor een beter geheugen en minder cognitieve achteruitgang. Het is al wat langer bekend dat voeding rijk aan verzadigde vetten (een belangrijke bron is dierlijk vlees en ook boter) slecht is voor het hart. Van enkelvoudig onverzadigde vetzuren (zoals oliezuur in olijfolie) is het bekend dat die goed zijn voor het hart. Volgens onderzoek blijkt nu dat precies hetzelfde ook geld voor de hersenen. Veel verzadigd vet zorgt voor duidelijk minder geheugen en meer cognitieve achteruitgang terwijl de enkelvoudig onverzadigde vetten zorgen voor een beter geheugen en minder cognitieve achteruitgang.
X Een meer mediterraan dieet met nog eens extra 50 ml/dag, maar dan wel, extra virgin olijfolie blijkt volgens een Griekse studie te zorgen voor duidelijk betere cognitieve functies.
X Regelmatig bewegen, Tai chi beoefenen en meditatie doen cognitieve achteruitgang duidelijk afremmen. Hier nog een studie die de voordelen nu van meditatie laat zien. Dat regelmatig bewegen bij het ouder worden goed is voor de hersenen en tegen cognitieve achteruitgang wordt nog eens bevestigd door de volgende studie. Bij bewegen wordt volgens een studie in het lichaam als reactie op het samentrekken van spieren het hormoon irisine en metabolen gevormd die op hun beurt in de hersenen zorgen voor de betere contacten en betere cognitieve functies.
X Computergebruik en sociale activiteiten, al vanaf middelbare leeftijd, blijken volgens een Amerikaanse studie cognitieve achteruitgang te kunnen verminderen. Vooral computergebruik kan zorgen voor bijna de helft minder kans op cognitieve achteruitgang en bij meerdere sociale activiteiten kan die kleinere kans ook al oplopen naar 45% minder kans.
X Langere tijd dagelijks (400 mcg) foliumzuur en (100 mcg) vitamine B12 geeft bij senioren een duidelijke verbetering in cognitieve functies vooral in het directe en korte termijn geheugen.
X Hogere bloedwaarden vitamine D geven volgens diverse onderzoeken duidelijk minder cognitieve achteruitgang.
X Voeding rijk aan anthocyanen en proanthocyanen zoals in cacao vertragen het ouder worden van de hersenen en zorgt voor betere cognitieve functies. Het eten van goede cacao, met veel bioactieve stoffen blijkt volgens een andere, kleine studie te zorgen voor een veel betere bloeddoorstroming in de hersenen en daardoor betere cognitieve vaardigheden.
X Voeding rijk aan vette vis, granen en zemelen, met veel anti-oxidanten en met een lage glycemische index (GI) zorgt voor duidelijke betere scores bij cognitieve testen.
X Regelmatig gematigd (in tegenstelling tot veel) alcoholgebruik doet volgens onderzoek de kans op dementie en cognitieve achteruitgang duidelijk afnemen. Hier nog een studie die dat bevestigt.
X Uit een studie blijkt dat het eten van kurkuma bij het ontbijt kan helpen om mentaal scherp te blijven, zeker bij het ouder worden. De bioactieve stof curcumine in kurkuma zorgt voor deze voordelen en 1 gram per dag zo blijkt uit de studie is voldoende om cognitieve achteruitgang tegen te gaan.
X Walnoten zijn voedsel voor de hersenen en zorgen volgens onderzoek voor duidelijk betere cognitieve vaardigheden. Een combinatie van walnoten, amandelen en hazelnoten (30 gram/dag) zorgt volgens onderzoek ook voor duidelijk minder cogintieve achteruitgang bij het ouder worden. Uit een andere grote studie blijkt ook dat het eten van zowel noten als pinda’s cognitieve achteruitgang flink kan afremmen. Iedere dag 10 gram noten of pinda’s bleek bij de deelnemers in de studie de kans op cognitieve achteruitgang met 40% te doen afnemen.
X Het eten van regelmatig groene bladgroenten lijkt volgens een studie onder 954 senioren goed te zijn tegen cognitieve achteruitgang. Topt 10 jaar lang werden de deelnemers gevolgd, voedingsgewoontes werden bekeken en cognitieve testen gedaan. Zij die de meeste groene bladgroenten, zoals o.m. spinazie, snijbiet en boerenkool aten bleken qua geheugen wel 11 jaar jonger te zijn dan zij die nauwelijks bladgroenten aten. Vooral de nutriënten vitamine K, luteïne, foliumzuur en bètacaroteen in de voeding bleken volgens de studie deze grote voordelen te geven.
X Uit een grootschalig onderzoek blijkt dat het eten van minder rood vlees, gematigd alcoholgebruik en veel groenten en fruit, noten en vis de kans op cognitieve achteruitgang flink doet verminderen.
X Uit een voorlopige studie lijkt het dat voldoende magnesium in de voeding belangrijk is tegen cognitieve achteruitgang.
X Een studie onder zestigplussers laat zien dat goede bloedwaarden vitamine D belangrijk zijn tegen cognitieve achteruitgang. Lage bloedwaarden vitamine D geven wel 2 tot 3 keer meer kans op cognitieve achteruitgang.
X Uit een studie onder ruim 6.400 vrouwen, allen vijfenzestigplussers, blijkt dat het drinken van koffie de kans op cognitieve achteruitgang en dementie doet verlagen. Het drinken van 2-3 koppen koffie (met cafeïne) per dag bleek 36% minder kans te geven op dementie of cognitieve achteruitgang dan zij die af en toe een kopje koffie dronken.
X Uit een studie blijkt dat het dagelijks drinken van thee kan zorgen voor duidelijk minder cognitieve achteruitgang. Gemiddeld zorgt het drinken van zowel zwarte, oolong als groene thee voor 50% minder kans op cognitieve achteruitgang. Bij hen, die genetisch al een hogere kans op de ziekte van Alzheimer hadden, bleek het drinken van thee zelfs het risico op cognitieve achteruitgang met wel 86% te verkleinen.
X Een voorlopige studie laat zien dat de bioactieve stof EGCG in groene thee ook goed werk kan doen tegen insuline resistentie en cognitieve achteruitgang.
X Voeding rijk aan luteïne zorgt volgens onderzoek voor duidelijk minder cognitieve achteruitgang, ook bij jong volwassenen.
X Bij het ouder worden veroorzaken ontstekingen van belangrijke immuuncellen in de hersenen, de microglia, geheugenproblemen en cognitieve achteruitgang. Voeding rijk aan voedingsvezels doet die ontstekingen tegengaan zo blijkt uit een studie met muizen waar gekeken werd hoe e.e.a. in zijn werk ging. Voeding rijk aan voedingsvezels zorgt voor veel korteketenvetzuren als butyraten die niet alleen ontstekingen in de darmen maar ook in de hersenen tegengaan.
X Uit een studie onder 600 zestigplussers blijkt dat het regelmatig eten van paddenstoelen zoals champignons de kans op cognitieve achteruitgang doet afnemen. Twee keer in de week 150 gram gebakken champignons zorgde voor wel de helft minder kans op cognitieve achteruitgang, zo blijkt uit de studie.
X Uit een studie, weliswaar nog muit muizen blijkt dat allylsulfide uit knoflook kan zorgen voor minder cognitieve achteruitgang eb bij achteruitgang deze kan doen omkeren.
X Uit een kleine studie blijkt dat dagelijks een supplement met creatine bij vegetariërs kan zorgen voor duidelijk betere cognitieve functies. Voor mensen die wel vlees eten leidt de aanvulling met creatine niet toch betere cognitieve functies zo blijkt uit de studie.
X Uit een studie, weliswaar nog muit muizen blijkt dat allylsulfide uit knoflook kan zorgen voor minder cognitieve achteruitgang eb bij achteruitgang deze kan doen omkeren.
X Een voorlopige studie laat zien dat goede waarden glutathion belangrijk kunnen zijn om cognitieve achteruitgang tegen te gaan.
X Een studie laat zien dat door een chronisch tekort aan water vrouwen duidelijk achteruitgaan in cognitieve functies.
X Een goede spiermassa is ook belangrijk voor een goede cognitieve gezondheid zo blijkt uit een studie, waarbij mensen dertig jaar gevolgd werden.
X Een studie onder vijfenvijftigplussers laat zien dat veel bewegen niet alleen goed is voor je benen en hart maar ook zorgt voor een betere bloedstroom door uw hersenen en daardoor minder cognitieve achteruitgang.
X Langdurig voeding rijk aan koper en veel verzadigde vetzuren en transvetten doen de cognitieve functies sterk verminderen.
X Slechte "voeding" met roken en veel alcohol zorgt voor een snellere cognitieve achteruitgang, vergelijkbaar met het 12 jaar ouder worden van de hersenen. Iedere consumptie van alcohol, ook gematigd, geeft volgens een langjarig onderzoek een achteruitgang in cognitieve vaardigheden. Een ander onderzoek laat zien dat het drinken van veel alcohol zorgt voor hogere bloedwaarden ijzer en een duidelijke afname van vitamine B1 waardoor de bloed-hersenbarriëre verzwakt en hersenschade kan ontstaan met cognitieve achteruitgang tot gevolg. Onderzoeken ¹ ² bij ouderen laat echter zien dat gematigd alcohol gebruik net cognitieve achteruitgang tegengaat.
X Een studie verklaart hoe zoutrijke voeding zorgt voor een tekort aan stikstofoxide in de bloedvaten in de hersenen waardoor de gezondheid van de vaten minder wordt en cognitieve functies achteruitgaan.
X Ongeveer een kwart van al het cholesterol in het lichaam bevindt zich in de hersenen waar het een belangrijke rol speelt in zaken als membraanfuncties en dient als grondstof voor belangrijke hormonen zoals o.m. progesteron, oestrogeen, cortisol, testosteron en andere. Lage cholesterolwaarden zorgen voor het slechter functioneren van de hersenen en kunnen volgens onderzoek leiden tot cognitieve achteruitgang.
X Langdurig gebruik van cholesterol verlagende medicatie, de statines geven een duidelijk hogere kans op cognitieve achteruitgang.
X Boezemfibrilleren doet de kans op cognitieve achteruitgang sterk vergroten.
X Slaapproblemen kunnen volgens onderzoek veranderingen in de hersenen veroorzaken met daardoor een verhoogde kans op cognitieve achteruitgang.
X Jong volwassenen, van 20 tot 30 jaar, met weinig fysieke inspanning en een wat verhoogde bloeddruk blijken volgens studie als vijftigjarige duidelijk het slechts te scoren bij cognitieve testen.
X Een studie laat zien dat een goede bloeddruk wel eens minder kans kan geven op cognitieve achteruitgang. Hoge bloeddruk op middelbare leeftijd zou volgens een studie door een groep van wetenschappers wel eens de kans op cognitieve achteruitgang en dementie later in het leven duidelijk kunnen verhogen. Wereldwijd kan dit een groot probleem worden omdat in de Westerse wereld wel een op de drie mensen een hoge bloeddruk heeft. Een andere studie laat ook zien dat hoge bloeddruk voor senioren de kans op cognitieve achteruitgang duidelijk doet vergroten.
X Nierschade blijkt niet alleen gepaard te gaan met hartschade, maar ook met schade aan het brein. Schade die zich vertaalt in lagere cognitieve prestaties en/ of depressie. De achteruitgang in cognitieve prestaties komt overeen met een veroudering van drie jaar. Dat blijkt uit recent onderzoek, uitgevoerd door wetenschappers van het Maastricht UMC+.
X Uit een studie blijkt dat insuline resistentie kan zorgen voor duidelijk meer cognitieve achteruitgang. De deelnemers met de meeste insuline resistentie bleken zowel na 15 als 20 jaar de grootste cognitieve achteruitgang te hebben.
X Bij retinopathie beschadigen vaak ook de bloedvaten in de hersenen met mogelijke achteruitgang in cognitieve functies. Hier een studie die dat bevestigt.
X Een studie laat zien dat tandvleesontstekingen een duidelijk grotere kans geven op cognitieve achteruitgang. Hier nog een studie die dat bevestigt, zo ook de kans op dementie.
X Let op: Bij het ouder worden treedt doorgaans ook gehoorverlies op. Ondanks dat dit gehoorverlies makkelijk vast te stellen en te behandelen is laten weinig ouderen dit vaststellen of behandelen. Een studie laat zien dat gehoorverlies de kans op cognitieve achteruitgang duidelijk doet verhogen, hier nog een studie die dat bevestigt en dat dit te voorkomen is door het gebruik van een hoorapparaat.
X Let op: Onderzoek onder ruim 5.000 zestigjarigen laat zien dat niet zozeer overgewicht en de BMI maar vooral de hoeveelheid buikvet een maat is voor verminderde cognitieve functies en dementie. Hier nog een studie die dat bevestigt maar dan zeker voor mensen met diabetes type-2.
X Let op: Eerdere studies hebben al laten zien dat hoge bloeddruk de kans op cognitieve achteruitgang en dementie duidelijk kan vergroten. Uit een voorlopige studie blijkt dat gezonde bloedvaten niet alleen zorgen voor een lagere bloeddruk maar ook voor een betere afvoer van afvalstoffen in de hersenen en daardoor cognitieve achteruitgang tegen kunnen gaan.
X Let op: Onderzoek laat zien dat door lage bloedwaarden natrium bij senioren cognitieve problemen kunnen ontstaan.
X Let op: Blootstelling aan organische oplosmiddelen zoals aromatische en gechloreerde die onder andere in schoonmaakmiddelen, verfoplossers, ontvetters, sommige lijmsoorten, lakken en verf te vinden zijn, kunnen tot zelfs vijftig jaar later leiden tot geheugenproblemen en extra cognitieve achteruitgang.
X Let op: Uit een studie blijkt dat luchtvervuiling zorgt voor cognitieve achteruitgang. Het is vooral ultra fijnstof (PM 2.5) dat zorgt voor de achteruitgang in cognitieve prestaties. Dit ultra fijnstof kan gemakkelijk diep in het lichaam doordringen tot in longen, hart en hersenen. Zelfs jaren later na regelmatige blootstelling aan fijnstof , zo blijkt uit de studie vindt cognitieve achteruitgang plaats. Hier studies ¹ ² ³ ⁴ die dat bevestigen.
X Let op: Pas op met teveel medicatie voor bloeddruk en diabetes want dat bevordert volgens onderzoek cognitieve achteruitgang.
X Let op: Onderzoeken laten zien dat behandeling van kanker, zoals chemokuren, bestraling en hormoontherapieën bijdragen aan cognitieve achteruitgang.
X Let op: Onderzoek laat zien dat het gebruik van Oxybutynine, een anticholinerg geneesmiddel voor de behandeling van de symptomen van overactieve blaas, de kans op cognitieve achteruitgang en dementie duidelijk doet vergroten.