AnanasHome / Aandoeningen / .../Direct naar de informatie hieronder
Gezonde kruiden bij osteoporose:
Gezonde supplementen bij osteoporose:
Calcium
Hydroxyapatiet
Gezonde nutriënten bij osteoporose:
Strontium
Osteoporose is het gevolg van afgenomen bot-massa en verstoring van de bot-matrix. Dit leidt tot een afname van de sterkte van de botten en een verhoogd risico op botbreuken.
Het afnemen van de botmassa gebeurt al vanaf het veertigste levensjaar en dat met 1% per jaar en bij vrouwen na de menopauze door het wegvallen van de oestrogenen productie zelfs met 2% per jaar, vrouwen die al voor hun 47ste in de overgang komen hebben duidelijk meer kans op osteoporose.
Bekende oorzaken voor osteoporose zijn behalve het verouderen, te weinig en/of eenzijdige lichaamsbeweging en slechte voeding met weinig groenten en fruit en veel suikers en alcohol.
Slechte voeding is voeding die veel zuren produceert in het lichaam. Bij een overschot aan zuren hoopt het zuur zich op in het lichaam, omdat de nieren niet voldoende kunnen bufferen. De nieren zijn niet alleen verantwoordelijk voor de vochtbalans maar ook voor het zuur-base evenwicht in het lichaam. Hiertoe worden zuren in de nieren gebufferd (gebonden en geneutraliseerd) waarna ze uitgescheiden worden. Voor dit bufferen is fosfaat nodig. Als de nieren, door teveel zuren, onvoldoende kunnen bufferen dan zorgt de bijschildklier, door afgifte van het parathormoon, dat het nodige fosfaat vrijgemaakt wordt uit de botten, waarmee automatisch ook calcium in de vorm van hydroxyapatiet uit de botten wordt meegenomen. Botten bestaan nl. grotendeels uit calciumfosfaat. Op termijn leidt deze "zure" voeding onherroepelijk tot osteoporose.
Vaak wordt nog steeds gesproken over botontkalking en dat het nemen van kalktabletten (calciumtabletten) dat probleem wel oplost. Doch niets is minder waar want hierdoor verergert het probleem alleen maar. Het is ook geen proces van botontkalking doch van ontfosfatering van de botten waarbij ook calcium meegenomen wordt. Omdat het product van de bloedwaarden calcium en fosfaat een constante is daalt bij extra calcium inname de fosfaatwaarde in het bloed waardoor er nog meer fosfaat (en dus ook calcium) uit de botten vrijgemaakt worden om zuur te kunnen bufferen.
De ziekte diabetes geeft volgens onderzoek een duidelijk verhoogde kans op osteoporose. Osteoporose geeft dan volgens onderzoek weer meer kans op dementie, vrouwen +20% en mannen +30%.
Volgens onderzoek geeft een beroerte wel een vier keer hogere kans op osteoporose en daardoor kans op botbreuken.
Goede bloedwaarden vitamine D en vitamine K zijn onontbeerlijk voor een goede botopbouw. Bij te weinig vitamine D in het lichaam wordt veel minder fosfor en calcium, in veel gevallen slechts 15%, opgenomen in het lichaam.
Een analyse laat weer eens het belang zien van voeding rijk aan vitamine K2. Vitamine K2 speelt een belangrijke rol voor een verhoogde calcium afzetting in de botten en gaat ophoping van calcium in de bloedvaten tegen. Zo gaat het zowel osteoporose als aderverkalking tegen, zo laat ook deze analyse zien.
Uit een studie onder vijfenzestigplussers blijkt dat een meer mediterraan dieet ook goed kan zijn om botontkalking tegen te gaan bij mensen met osteoporose. Een jaar lang werden de deelnemers gevolgd en werd hun dieet aangepast aan een meer mediterraan dieet met veel groenten en fruit, volkoren granen, noten, meer vis en minder vlees en veel olijfolie. De verandering van voedingsgewoontes zorgde voor deelnemers met osteoporose voor duidelijk minder botontkalking in het bovenste deel van de dijbenen, in vergelijking met zij die geen gewijzigde eetgewoontes hadden.
Een Westers dieet zorgt dat veel zuren in het lichaam geproduceerd worden, die geneutraliseerd moeten worden waarvoor fosfaat nodig is. In de botten zit voldoende fosfaat in de vorm van calciumfosfaat en samen met het fosfaat wordt ook de calcium uit de botten gehaald om de zuren te neutraliseren. Bij het eten van veel groenten en fruit, rijk aan de kaliumzouten kaliumbicarbonaat en kaliumcitraat, is geen extra fosfaat nodig zodat de botten goed blijven en botontkalking en osteoporose tegengegaan wordt.
Een supplement met zowel calcium als fosfaat (hydroxyapatiet) zoals in de botten aanwezig kan goed hulp bieden, alhoewel de juiste voeding het belangrijkste is.
*Een simpel supplement, kaliumcitraat, zorgt snel en doeltreffend voor betere botopbouw. Het resultaat van dagelijks kaliumcitraat is het zelfde als de resultaten met de bekende medicijnen die hiervoor gebruikt worden. Inname van kaliumcitraat en ook kaliumbicarbonaat zorgt voor een meer basische zuurgraad in het lichaam. Dit wordt nog eens bevestigd door een analyse van studies.
Strontium, een witmetaal vergelijkbaar met calcium blijkt wellicht nog belangrijker te zijn dan calcium in de opbouw van botten.
Uit een studie onder postmenopauzale vrouwen blijkt dat gewichtsverlies ook kan leiden tot botverlies en osteoporose. Ook gewichtstoename nadien leidt niet tot herstel van het bot. Belangrijk is daarom volgens de onderzoekers voor postmenopauzale vrouwen met overgewicht die gewicht willen verliezen om door voeding en gewichtsoefeningen de kans op osteoporose te verminderen.
Een onderzoek laat zien dat bij postmenopauzale vrouwen bloedwaarden vitamine D van minimaal 40 ng/ml (100 nmol/l) belangrijk zijn tegen afname van botmassa.
Let op: Veel gebruikte medicijnen bij osteoporose, de bifosfonaten (zoals Fosamax, Actonel, Aredia. Didronel en Zometa), die voorkomen dat calcium en fosfor uit de botten vrijkomt maar daardoor wel zorgen dat er meer zuurophoping in het lichaam plaatsvindt, blijken bij langdurig gebruik tot allerlei aandoeningen te leiden waaronder een sterk verhoogde kans op slokdarmkanker. Als deze bifosfonaten langer dan 4 jaar gebruikt worden zouden ze wel eens tot botbreuken kunnen leiden. Bisfonaten zorgen voor kwantiteit doch niet voor kwaliteit van het bot. De bisfosfonaten kunnen vooral bij ouderen ernstige pijnen aan spieren en gewrichten veroorzaken, die niet altijd in verband gebracht worden met deze medicijnen. Bisfonaten geven volgens onderzoek ook duidelijk meer kans op spontane dijbeenbreuken. Hier nog wat uitleg ¹ ² wat er gebeurt bij langdurig gebruik.
Let op: Vertebroplastiek, een methode waarbij botcement in het bot gespoten wordt is niet zonder gevaar, zie artikel, en blijkt volgens onderzoek ook weinig of geen resultaat te geven.
Ter voorkoming:
X Sinaasappel- en grapefruitsap (rijk aan kaliumcitraten) zijn ook goed tegen botontkalking. Bier met veel hop en gerst bevat veel silicium wat goed is ter voorkoming van osteoporose.
X Het regelmatig eten van groenten rijk aan vitamine K is goed ter voorkoming van osteoporose.
X Ter voorkoming zijn goede bloedwaarden vitamine D een belangrijke voorwaarde.
X Iedere dag een portie yoghurt en een supplement vitamine D zorgt voor een duidelijk lagere kans op osteoporose zowel voor oudere vrouwen als mannen, zo blijkt uit een Britse studie. De kans op osteoporose wordt hierdoor wel met 40 tot 50% verlaagd.
X Ter voorkoming is voeding rijk aan omega-3 vetzuren en een goede verhouding tussen omega-3 en omega-6 vetzuren belangrijk. Regelmatig omega-3 vetzuren in combinatie met regelmatig bewegen geeft de beste resultaten.
X Regelmatig blauwe bessen zorgt voor een betere botopbouw en kan osteoporose voorkomen.
X Het regelmatig bewegen met stretch- en balansoefeningen en het beoefenen van Tai chi zorgt voor sterkere botten. Uit een kleine studie onder postmenopauzale vrouwen blijkt dat simpele springbewegingen het ontstaan van osteoporose wellicht kunnen voorkomen. Alleen wandelen lijkt vaak niet voldoende, met tien minuten per week springen zet je genoeg kracht op de benen en de heupen om osteoporose tegen te gaan, zo laat de studie zien. Doe verschillende keren in de week springen (eerst wat door de knieën zakken en dan met de handen in de lucht springen) zodat je in een week 90 keer gesprongen hebt en zo van een goede botopbouw verzekerd blijft.
X Het regelmatig en langdurig oefenen met gewichten of springoefeningen zorgt volgens onderzoek bij mannen voor een betere botdichtheid.
X Extra calcium kan wel eens tot meer botbreuken leiden. Zij met dagelijks ca. 700 mg calcium in hun voeding blijken duidelijk de laagste kans op botbreuken en osteoporose te hebben. Hogere inname geeft geen lagere doch zelfs wat grotere kans op botbreuken en osteoporose. Die kans werd nog versterkt als ook weinig vitamine D genomen werd.
X Resveratrol gaat ook bij weinig inspanning verlies aan spiermassa en botdichtheid tegen. Uit een andere studie onder middelbare mannen, allen met overgewicht en het metabool syndroom, blijkt dat aanvulling met resveratrol zorgt voor een grotere botdichtheid. 16 weken lang kregen de deelnemers 2x dagelijks of aanvulling met 500 of met 75mg resveratrol, of met een placebo. Deelnemers in de 75 mg groep hadden gemiddeld 1% toename in de botdichtheid in de wervelkolom, in de 500 mg groep was dat wel 2,6%. In de placebogroep werd geen verschil of een kleine afname in botdichtheid vastgesteld. De deelnemers in de 500 mg groep hadden ook nog 16% meer markers voor osteoblastenactiviteit (meer aanmaak van beenvormende cellen).
X Regelmatig olijfolie in de voeding verlaagt duidelijk de kans op osteoporose.
X Veel eiwitten in de voeding doen volgens onderzoek, ondanks hun zuur producerende eigenschappen, de kans op osteoporose verlagen en zeker als ook voldoende groenten en fruit gegeten wordt.
X Uit een studie blijkt dat ook vitamine B12 een belangrijke rol speelt in het biologische proces van botvorming en de kans op osteoporose. (Bot is levend weefsel dat voortdurend wordt opgebouwd door de osteoblasten (jonge beenvormende cellen) en weer afgebroken door de osteoclasten (cellen die het bot afbreken en dat afvoeren).) Een B12 tekort gaf wel 1/3 minder osteoblasten bij gelijk blijvende osteoclasten. De lever bleek een belangrijke functie in deze te hebben want bij een B12 tekort werd weinig taurine aangemaakt en zo blijkt ook uit de studie is taurine belangrijk in de aanmaak van botweefsel.
X Uit een studie onder ruim 1.100 zestigjarige vrouwen blijkt dat een positieve kijk op het leven de kans op osteoporose duidelijk kan verkleinen. De vrouwen werden tien jaar lang gevolgd en in die tijd nam de botdichtheid gemiddeld met 4% af. Bij vrouwen die vanaf het begin van de studie een positieve kijk hadden bleek de afname in botdichtheid ruim 50% minder te zijn.
X Een studie onder postmenopauzale vrouwen laat zien dat een mediterraan dieet kan zorgen voor een betere botdichtheid en meer spiermassa en zo osteoporose kan tegengaan. Hier nog een studie die dat bevestigt.
X Hier nog een studie die laat zien hoe soja kan zorgen voor een betere botdichtheid.
X Een studie onder vrouwen van gemiddeld 79 jaar laat zien dat dagelijks een supplement probiotica, in de studie werd Lactobacillus reuteri gebruikt, na een jaar zorgt voor de helft minder botverlies in vergelijking met zij die een placebo gehad hadden.
X Het regelmatig eten van teveel suikers, dierlijke, frisdranken en alcohol verhogen duidelijk de kans op osteoporose.
X Het drinken van meer dan 4 koppen koffie per dag geeft bij mannen een duidelijk hogere kans op botontkalking.
X Roken geeft volgens onderzoek ook duidelijk een hogere kans op osteoporose. Hier een onderzoek dat laat zien hoe roken en alcohol zorgt voor meer kans op osteoporose.
X Vermijd het dragen van een GSM op het lichaam. Op de plaats waar die lange tijd gedragen wordt hebben de botten duidelijk minder dichtheid.
veel (keuken)zout in de voeding zorgt voor een afname van de hoeveelheid calcium in het lichaam. Bij hoge zoutinname zorgt het lichaam dat het teveel uitgescheiden wordt via de urine. Het enzym dat zorgt voor deze uitscheiding zorgt ook dat calcium uitgescheiden wordt. Dit kan dan zorgen voor nierstenen en de lagere waarden calcium in het lichaam tot botontkalking en osteoporose.
X Volgens onderzoeken leidt gemiddeld tot meer ernstig slaapapneu tot wel een 2,7x hogere kans op osteoporose.
X Slaapproblemen ontregelen volgens studie de het dagelijkse ritme van afbraak en opbouw van bot zodat slaapproblemen kunnen leiden tot botontkalking en osteoporose, zeker als de slaapproblemen al op jongere leeftijd bestaan.
X Let op: Gebruikte medicatie bij borstkanker zoals trastuzumab (Herceptine) en aromataseremmers kunnen volgens onderzoek de kans op hart- en vaatziekte sterk verhogen, zo ook de kans op osteoporose en hoge bloeddruk.
X Let op: Het regelmatig gebruik van triclosan, vaak een bestanddeel van desinfecterende middelen, doet volgens onderzoek de kans op osteoporose duidelijk toenemen, vooral bij vrouwen na de menopauze.
X Let op: Onderzoek laat zien dat cholesterol verlagende statines, afhankelijk van merk, en zeker bij hogere doseringen de kans op osteoporose duidelijk kunnnen vergroten.
X Let op: Onderzoek laat zien dat ook blootstelling aan luchtvervuiling de kans op osteoporose doet verhogen.
