Borstkanker

Borstkanker komt niet alleen bij vrouwen maar ook bij mannen voor, doch het aantal mannen met borstkanker is nog geen 1% van het aantal vrouwen met borstkanker.

Familiaire belasting zegt, volgens onderzoek, weinig over het verloop van de ziekte.

Langdurige verstoring van het dag-en-nachtritme, bijv. door regelmatige nachtdiensten, lijkt volgens Nederlands onderzoek de kans op borstkanker duidelijk te vergroten. Doet u regelmatig nachtdiensten volg dan de adviezen hieronder bij Ter voorkoming.

Uit een kleine studie blijkt dat wellicht ook een virus kan bijdrage aan het ontstaan van borstkanker. Het betreft het retrovirus bovine leukaemia dat veel in rundvlees en melk gevonden wordt. De onderzoekers vonden dit virus in 38% van het rundvlees en in 84% van de koemelk. Bij 59% van de vrouwen met borstkanker in de studie werd in het borstweefsel dit virus aangetroffen. Ook bij 29% van gezonde vrouwen werd het virus aangetroffen, wat door de lange incubatietijd verklaard zou kunnen worden. Pasteuriseren of koken en bakken doet het virus doden doch het kan wel actief blijven als bijv. rundvlees niet goed doorbakken wordt.

Steeds meer studies laten het belang zien van een gezonde darmflora voor een goede gezondheid. Alhoewel de meeste bacteriën in de darmen zitten bevinden zich ook bacteriën in de rest van het lichaam. Uit een studie blijkt nu voor het eerst dat het borstweefsel een eigen microbioom heeft, zeg maar een eigen bacteriewereld. Uit de studie blijkt verder dat bij borstkanker er een duidelijke onbalans is in de bacteriewereld in het borstweefsel. Een onbalans, zo zeggen de onderzoekers, die wellicht met probiotica voorkomen of hersteld kan worden. Een andere studie laat zien dat yoghurt kan zorgen voor meer goede bacteriën in het borstweefsel en zo de kans op borstkanker verminderen.

Een mogelijke aanwijzing voor het ontstaan van borstkanker zijn overmatig en sterk ruikende oksels en veel nat, plakkerig en irriterend oorsmeer.

Bepaalde factoren kunnen van belang zijn in de keuze van de juiste voedingstoffen bij borstkanker.

Hormonen, vooral oestrogeen en progesteron controleren de groei van normale borstcellen door zich te vestigen in speciaal gereserveerde plaatsen in de cel: de zgn. receptoren. Als borstkankercellen ook dergelijk gereserveerde plaatsen hebben, lijken ze wat dat betreft op de normale borstcellen. Deze kankercellen worden oestrogeen-positief (ER+) of progesteron-positief (PR+) genoemd, in het algemeen ook wel receptor-positief.

Verder is er in de borstkankercel de receptor HER2/Neu (ook genaamd ErbB-2 of ERBB2). Als deze positief is wordt door de verhoogde expressie de kankercel gestimuleerd.

Uit onderzoek blijkt dat ca. 70% van de vrouwen met borstkanker ER+ zijn, 20% zijn HER2+ en 10-15% zijn Triple negatief. Bij mannen met borstkanker is dat; 99% zijn ER+, 7% zijn HER2+ en 1% is triple negatief.

Als er door studies sterke indicaties zijn dat bepaalde voedingstoffen ook op deze positieve receptoren kunnen inwerken staat dat vermeld.

Volgens onderzoek doet het merendeel van de vrouwen met borstkanker hun voeding aanpassen met o.m. supplementen en alternatieve therapieën. Bij vrouwen met borstkanker zonder uitzaaiingen ondergaat zelfs 11% van de vrouwen geen (geadviseerde) chemokuur en 64% ondergaat die kuur niet als de keuze aan de patiënt wordt gelaten.

Voor alle vrouwen die klaar zijn met hun behandeling van borstkanker is een zelfhulpwebsite, Op adem na borstkanker, ontwikkeld. Op adem na borstkanker ondersteunt emotioneel herstel na de behandeling van borstkanker en heeft twee doelen: het afnemen van mogelijke klachten als gevolg van borstkanker en het toenemen van eigen kracht en mogelijkheden. Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat vrouwen met toegang tot Op adem na borstkanker sneller emotioneel herstellen.

Uit twee studies blijkt het belang van het beoefenen van tai chi en acupunctuur voor zij die borstkanker gehad hebben. Na borstkanker komen slaapproblemen nog al eens voor met als gevolg dat ontstekingen worden bevorderd waardoor weer de kans op opnieuw borstkanker of hart- en vaatziektes vergroot. Tai chi zo blijkt uit de eerste studie blijkt die ontstekingen tegen te gaan. Uit de andere studie blijkt het belang acupunctuur tegen gewrichtspijnen. Een andere studie laat zien dat electro-acupunctuur goed werk kan doen tegen opvliegers, beter dan het hiervoor gebruikte medicijn gabapentine.

Patiënten die borstkanker in een vroeg stadium hebben gehad, krijgen soms nog minimaal vijf jaar, nadat ze hiervoor zijn behandeld, aanvullende hormoontherapie. Dat is nodig om de kans dat een tumor terugkeert, te verkleinen. De eerste twee tot drie jaar wordt vaak het medicijn tamoxifen voorgeschreven, waarna bij postmenopauzale patiënten een periode volgt met toediening van zogeheten aromataseremmers. Dergelijke medicatie moet echter dagelijks worden ingenomen en is niet vrij van bijwerkingen, zoals gewrichtspijn, stemmingswisselingen en gewichtstoename. Volgens onderzoek doet een hormoontherapie ook de kans op een depressie, diabetes, osteoporose of hart- en vaatziektes verhogen, belangrijk zijn dan de adviezen bij de betreffende aandoeningen. Het gebruik van hormoontherapie, vijf jaar na behandeld te zijn voor borstkanker in een vroeg stadium, heeft in de meeste gevallen nauwelijks toegevoegde waarde. Onnodige bijwerkingen, waaronder gewrichtspijn en stemmingswisselingen, kunnen voorkomen worden door de duur van de therapie te verkorten. Dat blijkt uit onderzoek bij bijna tweeduizend patiënten, waarvan de resultaten zijn gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift The Lancet Oncology.

Wel belangrijk is om de rest van het leven onderstaande adviezen ter harte te blijven nemen want volgens onderzoek kan ER+ borstkanker tot wel 20 jaar later terugkeren. De kans hierop is sterk afhankelijk van de ernst van de primaire kanker.

Omdat met een verkeerde bereiding van voeding ook belangrijke voedingstoffen verloren kunnen gaan of ongewenste, slechte stoffen gevormd kunnen worden vindt u bij Tips belangrijke aanwijzingen om dit te voorkomen. Neem duidelijk minder koolhydraten en ook wat minder vet in de voeding, behalve de complexe koolhydraten en meer eiwitten. Vermijd gefrituurd, gegrild, gerookt of gebarbecued voedsel. Neem wel voeding met dagelijks fruit, vooral rode appels en blauwe bosbessen, veel groenten in het bijzonder en liefst dagelijks kruisbloemige groenten en kruiden als selderie, peterselie of tijm. Gebruik ook veel olijfolie en zet regelmatig paddestoelen en vette vis op het menu.

3 of 4 keer per week aspirine (van ca. 80 mg) lijkt ook belangrijk. (wordt niet aangeraden als ook bloedverdunners gebruikt worden).

Omdat met een verkeerde bereiding van voeding ook belangrijke voedingstoffen verloren kunnen gaan of ongewenste, slechte stoffen gevormd kunnen worden vindt u bij Tips belangrijke aanwijzingen om dit te voorkomen.
Uit een studie onder ruim 1.500 vrouwen met borstkanker, die 17 jaar gevold werden, blijkt dat het eten van gegrild, gerookt of gebarbecued vlees beter vermeden kan worden bij kanker. Het vaker eten van op deze manieren bewerkt vlees doet de kans op doodgaan aan kanker wel met een kwart verhogen.
Uit een studie onder 3.000 vrouwen met borstkanker blijkt dat bepaalde voeding beter zo weinig gegeten kan worden om de kans op doodgaan te reduceren. Voeding met veel vlees, suikers, frisdranken en geraffineerde granen zorgen in het lichaam voor een meer zuur milieu wat de kans op doodgaan bij deze vrouwen met kanker duidelijk deed vergroten en zeker als in het verleden ook nog veel gerookt was, dan deed die voeding de kans op overlijden verdrievoudigen. Dus zeker bij kanker lijkt voeding met een goede zuur-base verhouding zeer belangrijk.
Elke dag 30 minuten bewegen, voldoende vitamine D en voldoende groenten en fruit (waaronder iedere dag een paar rode appels) doen de kans op doodgaan aan borstkanker met de helft verminderen. Veel bewegen en niet in gewicht aankomen lijkt volgens een ander onderzoek wellicht het beste nu. Zeker bij overgewicht zo blijkt uit nog een andere studie, hier nog een studie die laat zien dat overgewicht de kans op opnieuw kanker duidelijk kan vergroten. Onderzoek laat zien dat goede bloedwaarden vitamine D belangrijk zijn waardoor kankercellen minder hard groeien en uitzaaiingen tegengegaan worden. Een andere studie bevestigt het belang van goede bloedwaarden vitamine D, goede bloedwaarden zijn omgekeerd evenredig met ziekteprogressie en sterfte. Veel bewegen lijkt zeker belangrijk ter ondersteuning van een mogelijke immunotherapie zo laat onderzoek zien.
Het regelmatig beoefenen van yoga zorgt volgens verschillende studies voor een duidelijk betere kwaliteit van leven, minder moeheid en duidelijk minder ontstekingsmarkers.
Uit een studie blijkt dat een goede nachtrust zorgt voor betere overlevingskansen bij de borstkanker. 10% verbetering in de slaapkwaliteit bleek het risico op doodgaan met wel 32% te verminderen. Een goede en lange nachtrust en minder blootstelling aan licht 's avonds zorgt ook voor een hogere aanmaak van melatonine en dat is volgens een voorlopig onderzoek belangrijk om uitzaaiingen naar de botten tegen te gaan.
Het dagelijks eten van bloemkool blijkt heel effectief te zijn in de bestrijding van borstkanker. In bloemkool (ook in andere kruisbloemige groenten, zoals broccoli) blijkt de bioactieve stof, indole-3-carbinol, rijkelijk aanwezig te zijn. Deze stof reageert als onderdrukker van gevaarlijke oestrogenen die kanker bevorderen in hormoon gevoelige borstkankercellen. Bloemkool is effectief zowel bij een ER+ als ER- type borstkanker.
Bij hormoonpositieve borstkanker wordt vaak een hormoonbehandeling met medicijnen gestart. Volgens onderzoek lijkt het belangrijk om gelijktijdig te starten met extra vitamine A om de effectiviteit van de behandeling duidelijk te verbeteren.
Bij hormoonpositieve borstkanker en een hormoonbehandeling met medicijnen lijkt volgens onderzoek af en toe vasten tot betere resultaten te leiden.
Dagelijks olijfolie en lijnzaad remt de celdeling, versnelt de celdood van borstkankercellen en gaat de expressie tegen van een positieve receptor Her2/Neu.
De provitamine E (alpha TOS), alpha-tocopheryl succinaat, lijkt effectief te zijn in het bestrijden van de tumor met een positieve receptor Her2/Neu.
Teunisbloemolie lijkt effectief te zijn in de bestrijding van type Her2/Neu positieve borstkankercellen. De verantwoordelijke stof daarvoor blijkt gammalinoleenzuur (GLA) te zijn.
Meer omega-3 vetzuren in de voeding zijn belangrijk in de aanpak van kanker. Uit een laboratoriumstudie blijkt dat meer omega-3 vetzuren in de voeding goed kunnen zijn in het bestrijden van borstkanker. Getest werden kankercellen van het type ER+, HER2 en triple negatieve kankercellen. Omega-3 vetzuren bleken in alle gevallen de vermenigvuldiging van kankercellen te verhinderen. Het beste gebeurde dit bij de triple negatieve kankercellen waarbij de vermenigvuldiging wel met 90% verminderd werd. Bij borstkanker zorgen omega-3 vetzuren ook nog eens dat de groei stopt en uitzaaiingen tegen gegaan worden, zo blijkt uit een studie. Omega-3 vetzuren, zo blijkt uit de studie bevorderen de aanmaak van witte bloedcellen in de vorm van T-cellen die het immuunsysteem versterken en vooral kankerbestrijdende eigenschappen hebben.
Triple negatief is vaker het type van borstkanker dat gevonden wordt bij jonge vrouwen. Hetzelfde geldt voor vrouwen met een mutatie in het BRCA1-gen. Meer dan 75 % van deze borstkankers zijn triple negatief. Wetenschappers vonden in het laboratorium de reactiepaden hoe tumorcellen ongecontroleerd kunnen groeien en dat vitamine D in staat is om deze reactie te doen stoppen. Volgens onderzoek van Texas A&M University blijkt diindolylmethaan (DIM) deze vorm van borstkanker ook effectief te kunnen bestrijden. Ander onderzoek laat zien dat rozenbottels hier wellicht ook goed werk kunnen doen. Weer ander onderzoek laat zien dat de bioactieve stof sanguinarin, welke veel gevonden wordt in bloedwortel, wellicht ook nu goed werk kan doen.
De bioactieve stof sulforafaan uit broccoli, zo ook kurkuma pakt kankerstamcellen, iets wat een chemokuur niet doet. Sulforafaan, wel in hoeveelheden die niet uit normale voeding te halen zijn, lijkt daarom onmisbaar bij de behandeling van borstkanker.
Het regelmatig eten van kruisbloemige groenten geeft ruim 60% minder kans dood te gaan en 35% minder kans op terugkeer van de ziekte. Kruisbloemige groenten zorgen volgens ander onderzoek voor duidelijk minder bijwerkingen als gevolg van de behandelingen en voor vrouwen die vroeger ook al regelmatig sojaproducten gegeten hadden kunnen deze nu zeker ook eten om de bijwerkingen te verminderen.
De bioactieve stof chlorogeenzuur in perziken en pruimen lijkt borstkankercellen aan te kunnen pakken.
Steeds meer studies geven aan dat het regelmatig eten van paddestoelen zoals de gewone champignon, de witte en bruine champignon, de oesterzwam en de maitake goed zijn tegen het krijgen van borstkanker. Alle paddestoelen doen de celdeling in borstkankergezwellen duidelijk afnemen. Maitake zorgden ook nog voor celdood.
Voeding rijk aan luteoline zoals selderie, peterselie en tijm gaat volgens een voorlopig onderzoek bij borstkanker de vorming van nieuwe bloedvaatjes tegen en verlaagt de werking van kankerstamcellen. Uit een andere studie blijkt dat luteoline uitzaaiingen bij borstkanker, en wel de triple negatieve vorm, duidelijk kan tegengaan.
Iedere dag waterkers gaat tumorgroei tegen, zo ook peterselie.
De bioactieve stof capsaïcine, die veelal gevonden wordt in hete pepers blijkt in een voorlopige studie de groei van borstkanker, zelfs agressieve vormen, te kunnen remmen.
Uit een kleine studie blijkt dat walnoten wel eens goed kunnen zijn om borstkanker te voorkomen of borstkanker te kunnen aanpakken. Vrouwen met borstkanker kregen in de studie 60 gram walnoten per dag en daardoor veranderde wel 456 genen waardoor in het gezwel meer celdood werd bevorderd en de kans op uitzaaiingen werd tegengegaan.
Het vermijden van alcohol verkleint de kans op terugkeer flink.
Roken vergroot de kans op kankercelgroei. Hier nog een studie die dat ook laat zien en ook waarom.
Vermijd hoge inname (meer dan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid) van foliumzuur omdat volgens een voorlopig onderzoek de kans op tumorgroei doet vergroten.
Vermijd vetrijke voeding ter voorkoming van tumorgroei en uitzaaiingen, neem vetarme voeding met meer eiwitten en minder koolhydraten. Hier nog onderzoeken ¹ ² die dat bevestigen. Vetrijke zuivelproducten daarenboven doen ook de kans om dood te gaan flink verhogen.
Polyfenolen kunnen de communicatie in kankercellen zodanig verstoren dat de groei van een tumor niet kan plaatsvinden. Het betreft de SphK1/S1P communicatie die een rol speelt bij prostaatkanker maar ook bij andere kankers zoals darm-, borst- en maagkanker.
Resveratrol remt de groei van borstkankercellen door de receptor van oestrogeen te blokkeren. Deze bevinding kan belangrijk zijn voor de behandeling van mensen met receptor-positieve borstkanker, vooral wanneer tumoren resistent worden tegen hormoontherapie. Een andere studie laat zien dat resveratrol in borstkankercellen het eiwit P53 kan activeren waardoor kankercellen kunnen afsterven.
Dagelijks 2 koppen blauwe (bos)bessen kan de groei van borstkanker en uitzaaiingen duidelijk afremmen.
Er bestaat bezorgdheid onder vrouwen over het eten van soja bij borstkanker omdat de werking van de isoflavonen in soja, in het lichaam enigszins verwant is aan die van het vrouwelijk geslachtshormoon oestrogeen. Uit een studie onder ruim 16.000 vrouwen met borstkanker blijkt die vrees niet gegrond. Raadzaam blijft om bij borstkanker soja alleen met mate te eten. Een ander onderzoek laat zien dat wellicht alleen vrouwen die al eerder regelmatig soja aten dit nu ook kunnen blijven doen. Weer een onderzoek laat zien dat het nu regelmatig eten van soja door jonge vrouwen de kans op botontkalking en botbreuken duidelijk kan verlagen.
Vrouwen met borstkanker kunnen hun overlevingskansen verdubbelen als ze minimaal 2 keer per week aspirine (van ca. 80 mg) slikken. Het resultaat is nog beter als ze de pijnstiller 3, 4 of 5 keer per week innemen. In dat geval neemt de kans op overlijden met 71% af. De kans dat de kanker zich verder verspreidt, daalt met 60%. Pas op: Vaker aspirine innemen doet de kans minder verlagen en verhoogd een kans op bloedingen.
Avocado versterkt de werking van het veel gebruikte medicijn Tamoxifen bij borstkanker.
Volgens onderzoek verhoogt bij radio-therapie het ongewenst mee bestralen van het hart het risico op het krijgen van een hartinfarct of andere ischemische hartziekte. Een ander onderzoek laat zien dat in het bijzonder geldt voor bestraling van de linkerzijde liggend op de rug en duidelijk minder als men in dit geval op de buik ligt of in het algemeen bij bestraling van de rechterzijde. Volg daarom de adviezen ter voorkoming van hart- en vaatziektes.
Het dagelijks drinken van 2 of meer koppen koffie kan de terugkeer van kanker flink verminderen.
Bij borstkanker wordt voor een betere overlevingskans het regelmatig eten van vetrijke zuivel ontraden, wellicht zal dat niet gelden voor biologische producten. Vetarme zuivel heeft hierop geen invloed.
Uit een laboratoriumstudie blijkt dat een combinatie van bioactieve stoffen uit groenten, fruit en kruiden kankercellen kan doen doden. Curcumine uit kurkuma, isoflavonen uit soja, indol-3 carbinol uit kruisbloemige groenten, fycocyanine uit spirulina, resveratrol uit druiven en quercetine uit groenten en fruit en thee blijken een ideale combinatie te zijn. In de studie werd deze combinatie getest op borstkankercellen. Het resultaat was dat de groei met 80% geremd werd, uitzaaiingen voorkomen werden en een proces op gang brachten waarbij 100% van de kankercellen gedood werden, zonder enig gevaar voor gezonde cellen.
Uit een studie blijkt dat voeding met minder koolhydraten de kans op herhaling van de ziekte flink kan verminderen. Door duidelijk minder koolhydraten in de voeding wordt de aanmaak van de insuline gelijkende groeifactor (IGF-1) beïnvloedt, een groeifactor die ook in verband staat met de groei van kankercellen.
Dagelijks wat langer niets eten verlaagt de kans op uitzaaiingen en het terugkomen van de ziekte duidelijk, zo blijkt uit een studie. Zij die in de avond en de nacht 13 uur of langer niets aten bleken 36% minder kans te hebben op terugkeer van de ziekte, in vergelijking met zij die minder dan 13 uur niets aten. Hier nog een studie die laat zien waarom dat is.
Bij borstkanker blijkt acupunctuur volgens onderzoek binnen 8 weken vermoeidheid, angst en depressie met wel de helft te kunnen verminderen.

Mammografieën kunnen goed zijn, doch niet te vaak, zeker op jongere leeftijd niet zo blijkt uit een paar studies. Een belangrijke conclusie van een brochure van de Britse NHS (National Health Service) van sept. 2013 is dat er per 100 mammografieën 4 "positieve" resultaten zijn waarvan slechts 1 vrouw daadwerkelijk borstkanker heeft. Dit kan leiden tot stress, spanningen en vaak onnodige behandelingen. In een grote Deense studie van juli 2015 wordt dit nog eens bevestigd. Van de 5 "positieve" resultaten heeft slechts 1 vrouw daadwerkelijk borstkanker doch worden alle vijf vrouwen behandeld. Uit een grote en langjarige Amerikaanse studie van augustus 2015 blijkt dat het al dan niet behandelen van borstkanker, stadium 0, geen verschil geeft op de uitkomsten op langere termijn, ook niet op de overlevingskans. Wellicht is het beter bij een "positief" resultaat eerst onderstaande adviezen te volgen en enige maanden later een nieuwe screening te laten uitvoeren.

De hier vermelde adviezen kunnen op het eerste gezicht door de hoeveelheid wel eens verwarrend overkomen. Print alles eerst uit en bekijk het daarna op uw gemak.

Omdat kanker vaak een complex ziektebeeld geeft vraag rustig een advies aan ons over wat het beste is in uw specifieke situatie.

Gezonde voeding bij borstkanker: