Vitamine B3 is er in verschillende vormen, de belangrijkste vorm is niacine ook genaamd nicotinezuur. Een andere vorm is een amide van niacine en wel nicotinamide ook genaamd niacinamide.
Een andere belangrijke vorm is nicotinamide riboside (NR) die in kleine hoeveelheden gevonden wordt in gist, bier en wei. Deze vorm kan volgens onderzoek goed werk doen bij mitochondriale ziektes zoals bijv. mitochondriële myopathie. Een andere dierenstudie laat zien dat NR ook zou kunnen beschermen tegen gehoorschade en mogelijk andere zenuwproblemen. Nog een dierenstudie laat zien dat NR organen kan "vernieuwen" waardoor een langer leven mogelijk is. Meer info over de voordelen van deze vorm op celniveau in het lichaam. Een andere dierenstudie laat zien dat NR ook de ziekte van Alzheimer kan aanpakken. Een andere voorlopige studie laat zien dat NR goed werk kan doen tegen het afsterven van hersencellen bij de ziekte van Parkinson. Onderzoek onder vijfenvijftigplussers laat zien dat 1.000 mg NR per dag het hart jonger kan maken en zorgen voor een lagere bloeddruk. Nog een voorlopige studie laat zien dat het nemen van NR door de moeder tijdens de borstvoeding de kwaliteit van de melk duidelijk doet vergroten en voor de baby langdurige voordelen geeft. Weer een ander voorlopige studie laat zien dat NR bij een immunotherapie bij kanker de therapie duidelijk zou kunnen helpen.
Het lichaam kan vitamine B3 ook deels maken uit het aminozuur tryptofaan.
Vitamine B3 is in water oplosbaar en vrij goed bestand tegen verhitting.

X Vitamine B3 is samen met andere nutriënten belangrijk voor een goed zicht en tegen staar.
X Verschillende studies geven aan dat samen met de andere B vitamines, B3 helpt bij het herstelproces van brandwonden.
X Vitamine B3 in de vorm van nicotinamide, zowel bij inname als in een lotion geeft bescherming tegen het ontstaan van huidkanker. In een vervolgonderzoek blijkt dat dagelijkse inname van (2x 500 mg) nicotinamide de kans op terugkeer van (niet melanome) huidkanker met ruim 20% kan verminderen.
X Uit een voorlopige studie blijkt dat vitamine B3 in de vorm van nicotinamide als HDAC inhibitor bepaalde enzymen doet verminderen die tot verschrompeling van de hersenen kunnen leiden. Dat is belangrijk bij de ziekte van Alzheimer, Parkinson en Huntington.
X Vitamine B3 in de vorm van nicotinamide blijkt volgens onderzoek ook te zorgen voor een goed vetmetabolisme en lagere cholesterol- en triglyceridenwaarden. Als in de lever teveel aan nicotinamide wordt afgebroken door het het enzym nicotinamide N-methyltransfersase (NNMT) ontstaat N1-methylnicotinamide wat zorgt voor toename van het SIRT1 eiwit en zorgt voor een beter vetmetabolisme.
X Vitamine B3, in de vorm nicotinamide, zou wellicht ook goed kunnen helpen tijdens de zwangerschap bij pre-eclampsie, althans zo blijkt uit een voorlopige studie.
X Uit een dierenstudie blijkt dat niacine de potentie heeft om spierdegeneratie en verminderde spierkracht bij musculaire dystrofie tegen te gaan. Dit gebeurt door de lamininestructuur van de basale membranen in het spierweefsel te verbeteren waardoor aangetaste spiervezels weer beter kunnen functioneren en groeien. Omdat volgens de onderzoekers bij de mens dezelfde structuren aangetroffen worden zijn zij optimistisch dat deze vinding ook mensen kan helpen, zeker zij met aangeboren vorm van spierdystrofie.
X Uit een voorlopige studie blijkt dat niacine een vergelijkend effect heeft op de darmen als voedingsvezels en daardoor wellicht nuttig kan zijn bij de behandeling van of preventie van de ziekte van Crohn, een zwerende darmontsteking of darmkanker.
X Vitamine B3 in de vorm van niacine zou na een beroerte wel eens kunnen zorgen voor een herstel van hersenfuncties.
X Uit verschillende studies blijkt dat inname van niacine (ca. 500 mg/dag) het goede cholesterol (HDL) met 15-35% bevordert, het slechte cholesterol (LDL) met 15-20% verlaagd en de tirglyceriden met 20-50% verlaagd. Verder gaat het ook nog aderverkalking tegen. Uit een kleine studie (weliswaar in combinatie met een statines) blijkt dat inderdaad het HDL verhoogd wordt doch de functionaliteit van het HDL niet. D.w.z. dat door niacine wel het HDL doch de cholesterol verwijderende functie niet verhoogd wordt. Doch studies laten zien dat langdurig gebruik van niacine meer nadelen geeft dan voordelen.
X In het beginstadium van de ziekte van Parkinson kan volgens onderzoek voeding rijk aan vitamine B3, in de vorm van niacine, het afsterven van de hersencellen tegengaan.
X Een studie laat zien dat dagelijks extra vitamine B3, in de vorm van nicotinamide, bij glaucoom kan zorgen voor een duidelijke verbetering. In de studie kregen de deelnemers behalve de normale therapie 12 weken lang dagelijks 3 gram nicotinamide.
X Uit een studie, weliswaar nog met muizen met aanleg voor glaucoom, blijkt dat vitamine B3 in de vorm van niacine niet alleen de kans op glaucoom flink kan verminderen als ook bij glaucoom de verdere ontwikkeling doet remmen.
X Vitamine B3 in de vorm van nicotinamide blijkt volgens onderzoek bindweefsel in de retina van het oog te beschermen tegen schade als gevolg van het ouder worden, diabetes of een oogletsel.
X Een voorlopig onderzoek, met muizen, laat zien dat bij een hersentumor in de vorm van een gliobastoom vitamine B3 in de vorm van niacine samen met een chemokuur de overleving flink zou kunnen verlengen.
X Een onderzoek allereerst met muizen met ALS laat zien dat het aanvullen met de bacterie Akkermansia muciniphila hun symptomen verbeterde, de progressie van hun ziekte vertraagde en hun overleving verhoogde. Bovendien ontdekten ze dat A. muciniphila de B3 vitamine nicotinamide produceert, die bij injectie in de zieke muizen hun motorische symptomen verbeterde, hoewel het hun levensduur niet verlengd werd zoals de aanvulling met de bacteriën wel deed. Ze vonden ook lagere bloedwaarden nicotinamide van een klein aantal menselijke ALS-patiënten in vergelijking met hun familieleden, en lagere waarden A. muciniphila in hun ontlasting. Bovendien hadden ALS-patiënten met lagere bloedwaarden nicotinamide vaak slechtere symptomen dan patiënten met hogere waarden.

Let op:

Bij het nemen van supplementen met vitamine B3 in de vorm van niacine kan bij 80% van de mensen kortstondig bloedvatverwijdingen ('flushing' of 'opvliegers') optreden. Hoe hoger de dosering hoe meer kans op en wellicht meer opvliegers.

Deze opvliegers zijn niet schadelijk maar kunnen wel als hinderlijk ervaren worden en daarom kan het beste begonnen worden met een lage dosering van bijv. 50 mg. Nadien kunt u desgewenst de dosering geleidelijk opvoeren en worden de eventuele opvliegers normaal steeds minder.

Neem niacine het liefst in tijdens een maaltijd, drink dan geen hete dranken en geen alcohol want die kunnen de opvliegers versterken.

Bij langdurige inname kan niacine bij 5 tot 10% van de gebruikers de productie van urinezuur toenemen, wat bijv. zou kunnen leiden tot jicht.

Bij langdurig inname van meer dan 1-2 gram per dag kan niacine maagdarmproblemen, huiduitslag en zelfs leverproblemen geven.

In zeer zeldzame gevallen kan los van de opvliegers een allergische reactie optreden.

Let op:

Vitamine B3 in de vorm van inositol hexaniacinate welke te koop is als flushfree vitamine B3 doet zeer waarschijnlijk niets voor het cholesterol.

Meer info over niacine.

Algemene opmerking:

Vitamine B3, dat ook wel vitamine PP (Pellagra Preventing factor) wordt genoemd, werkt mee in de energievoorziening voor het lichaam. Het speelt een rol bij de aanmaak van vetzuren in het lichaam. Het lichaam maakt zelf ook niacine aan uit het aminozuur tryptofaan, dat een bestanddeel is van alle eiwitten in de voeding.

Voorbeelden van gehalte Vitamine B3 (niacine, in milligram/mg)

1 stukje vlees (gaar, 75 gram)	2,4
1 stukje vis (gaar, 100 gram)	4,0
noten ( 50 gram)	2,4
1 snee volkorenbrood (35 gram)	0,6
1 lepel gekookte groente (50 gram)	0,3
1 gekookte aardappel (50 gram)	0,2

Gevolgen van een tekort

Omdat het lichaam deze vitamine zelf uit tryptofaan maakt, is de kans op tekorten zeer gering. In bepaalde delen van de wereld waar maïs het hoofdvoedsel is, kan gemakkelijker een tekort ontstaan omdat in maïs nauwelijks tryptofaan zit. Dit tekort aan vitamine B3 kan leiden tot pellagra, een ziekte die gepaard gaat met huidaandoeningen, 'scheurbuik', diarree en dementie.

Gevolgen van een te hoge inneming

Bij zeer hoge (over)dosering kan schade aan lever en ogen ontstaan. Dat geldt overigens alleen voor nicotinezuur en niet voor nicotinamide. Nicotinamide is de vorm die meestal in vitaminesupplementen wordt toegepast. Als bovengrens voor een aanvaardbare (veilige) inneming van nicotinamide wordt door de Gezondheidsraad een inneming van 35 mg per dag aangehouden. Door het Wetenschappelijk Comité voor de Menselijke Voeding (SCF) van de EU is voor vrij nicotinezuur de grens lager gesteld, namelijk 10 mg/dag, en is voor niacinamide de aanvaardbare bovengrens vastgesteld op 900 mg/dag in verband met mogelijk leverschade.

Niveau van adequate inneming

Voor vitamine B-3 is geen ADH vastgesteld, maar een niveau van adequate inneming (Gezondheidsraadsrapport Voedingsnormen 2000)

1-3 jaar

4-8 jaar

9-13 jaar

>13 jaar

Vitamine B3 mg/dag*

Man

4

7

11

17

Vrouw#

4

7

11

13

#zwanger 17

borstvoedend 20

* Uitgedrukt in niacine-equivalenten (NE): 1 NE = 1 mg nicotinezuur

URL van deze pagina:

Bronnen Printen

(13-11-2020)

	1-3 jaar	4-8 jaar	9-13 jaar	>13 jaar
Vitamine B3 mg/dag*
Man	4	7	11	17
Vrouw#	4	7	11	13