Spieren
Home / Nutriënten / ...
Natrium helpt organen en systemen:
Voedingsbronnen van natrium:
Opmerkingen:
Natrium is nodig voor een goed evenwicht in de vochthuishouding van het lichaam, voor het samentrekken van de spieren en voor de zenuwprikkelgeleiding. Daarnaast levert natrium een belangrijke bijdrage aan de regeling van de bloeddruk, samen met het mineraal kalium.
Het standaard advies is per dag niet meer dan 2,35 gram natrium te
eten. Dat komt overeen met 6 gram keukenzout = natriumchloride.
Studies laten echter zien dat 8 gram zout (= 3 gram natrium) per dag beter lijkt, niet meer en niet minder, zowel voor geen hart- en vaatproblemen en/of nierproblemen.
Als resultaat van een paar studies blijkt dat de relatie zout en bloeddruk niet lineair verloopt. Optimaal tegen hart- en vaatziektes blijkt een dagelijkse inname van ca. 4 gram natrium (= 10 gram zout). Minder natrium blijkt zelfs nog een hogere kans te geven op hart- en vaatziektes dan hogere waarden. Uit een analyse van 269 studies waarin gekeken werd naar de gezondheidsvoordelen voordelen van minder zoutinname blijkt dat 54% van de studies deze stelling bevestigt, 33% van de studies laat tegenovergestelde zien en 13% van de studies liet geen voor- of nadelen zien.
Uit zeer grote studies ¹ ² blijkt dat de hoeveelheid zout in de voeding, ter voorkoming van hart- en vaatziektes en het doodgaan daaraan, alleen belangrijk is voor mensen met hoge bloeddruk. De gemiddelde zout inname was 10 tot 12 gram per dag, een hoeveelheid die hoger is dan doorgaans geadviseerd wordt (6 gram/dag), en deze hoeveelheid gaf voor niemand eigenlijk problemen. Bij mensen met hoge bloeddruk is het verstandig niet veel meer dan deze hoeveelheid te nemen omdat bij 18 gram en meer de kans op hart- en vaatziektes en het doodgaan daaraan duidelijk groter wordt. 12 gram zout of meer per dag zorgt volgens onderzoek ook voor minder goede bacteriën Lactobacillus in de darmen met als gevolg een hogere bloeddruk en meer ontstekingen in het lichaam. Minder dan 8 gram per dag is voor zowel mensen met als zonder hoge bloeddruk niet goed hierdoor wordt de kans op hart- en vaatziektes en het doodgaan daaraan zelfs nog iets groter dan teveel zout bij hoge bloeddruk.
Teveel zout in de voeding is slecht voor een goede nierfunctie. Uit een studie blijkt dat voeding met meer groente en fruit, met minder zout, met meer kalium de kans op een chronische nierziekte duidelijk kan verminderen. Een hoge zout inname van gemiddeld 12 gram/dag verhoogt de kans dan weer duidelijk en de zoutinname reduceren tot 8 gram/dag deed de kans weer verlagen. Een verdere zoutreductie bleek geen extra effect te hebben. Meer kalium in de voeding deed de kans op nierproblemen ook weer duidelijk afnemen.
Een onderzoek laat zien dat de maximaal opgenomen hoeveelheid natrium door het lichaam bepaald wordt en dat inname van voldoende chloride wel belangrijk is.
Een goede verhouding tussen kalium en natrium is 2:1 (In een westers dieet is deze verhouding vaak 1:3 !!!), en dat lijkt volgens onderzoeken het belangrijkste.
Let op: Voeding rijk aan kalium en magnesium zijn belangrijk tegen hoge bloeddruk, duidelijk belangrijker dan natriumarme voeding (met weinig keukenzout). Te weinig natrium geeft ook weer meer kans op hartziektes, zie hierover een analyse met onderbouwingen.
Teveel inname van natrium kan leiden tot oedeem, beschadiging van bloedvaten waardoor hoge bloeddruk, een beroerte, ziekte van de lever en de nieren of maagkanker (zie info hierover).
Veel zout zit vooral in fastfood en kant- en klare voeding, zoals pizza's (tot wel 5 gram per pizza), allerlei soepen, bewerkt vlees en snacks. Maar ook bijv. groenten uit pot of blik bevatten vaak veel zout in tegenstelling tot verse of diepvriesgroenten.
Volgens onderzoek zorgt langdurig gebruik van teveel zout voor een duidelijk hogere kans op een hartaanval.
Voeding rijk aan zout (> 8 gram/dag) doet volgens onderzoek de kans op hartfalen flink toenemen.
12 gram zout of meer per dag zorgt volgens onderzoek ook voor minder goede bacteriën Lactobacillus in de darmen met als gevolg een hogere bloeddruk en meer ontstekingen in het lichaam. Dit geldt zeker voor vrouwen zo blijkt uit een andere studie.
Voor dikke mensen is veel zout nog gevaarlijker dan voor slanke mensen. Bij een gelijke verhoging van het zoutgebruik stijgen de hoeveelheid zout in het lichaam en het extracellulair volume bij dikke mensen meer dan bij slanke mensen. Dit komt doordat dikke mensen meer vocht vasthouden. 93% van het natrium in het lichaam bevindt zich buiten de cellen (extracellulair).
Veel (keuken)zout in de voeding zorgt voor een afname van de hoeveelheid calcium in het lichaam. Bij hoge zoutinname zorgt het lichaam dat het teveel uitgescheiden wordt via de urine. Het enzym dat zorgt voor deze uitscheiding zorgt ook dat calcium uitgescheiden wordt. Dit kan dan zorgen voor nierstenen en de lagere waarden calcium in het lichaam tot botontkalking en osteoporose.
Lage bloedwaarden natrium doen bij senioren de kans op botbreuken wel met 40-60% doet verhogen en geven een verhoogde kans om dood te gaan. Lage bloedwaarden natrium kunnen ontstaan als gevolg van o.a. teveel te drinken, diaree en diuretica waardoor je het risico loopt dat je natrium gehalte onder een bepaalde waarde zakt en dat er daardoor water in je lichaamscellen vloeit, men noemt dit Hyponatriëmie. Je merkt dit doordat de volgende verschijnselen zich voor kunnen gaan doen: Gezwollen vingers of een te nauw zittend horloge, misselijkheid, braken, toenemende hoofdpijn en een gevoel van je niet goed voelen. Serieuzere problemen zijn een toenemende zwelling van de hersenen, wat leidt tot verwarring, geïrriteerdheid en geagiteerdheid. Ander onderzoek laat zien dat daardoor ook cognitieve problemen kunnen ontstaan.
Zoutbeperking blijkt volgens onderzoek het eiwitverlies (het lekken van eiwitten door het nierfilter) en de bloeddruk bij chronische nieraandoeningen te verlagen. Hier een onderzoek die dat bevestigt. Bovendien blijkt zoutbeperking een gunstig effect te hebben op het cholesterol, ontsteking en bindweefselvorming.
Volgens een studie is het voor diabetici beter minder zout te gebruiken om het risico op hart- en vaatziekten te verminderen. Dagelijkse natrium inname van 5,9 gram ( = 15 gram keukenzout) blijkt twee keer meer kans te geven op hartproblemen dan met een inname van 2,8 gram natrium (= 7 gram keukenzout) per dag. Een zoutrijk dieet zorgt een hogere glycemische index van de voeding en ook voor hogere HbA1c (geglyceerd hemoglobine) waarden en daardoor minder controle over de bloedsuikerwaarden.
Inname van van meer dan 7-8 gram keukenzout blijkt volgens onderzoek ook een duidelijk grotere kans te geven op het ontstaan van diabetes type-2.
Volgens onderzoek blijkt dat niet alleen roken doch ook een hoge zoutinname de kans op reumatische artritis flink doet vergroten.
Uit een studie onder ouderen in de leeftijd van 70 tot 80 jaar blijkt dat er nauwelijks of geen verband is tussen de hoeveelheid zout in de voeding bij deze ouderen en de kans om eerder dood te gaan of op hart- en vaatziekte of hartfalen. De studie duurde 10 jaar en bij inname van minder dan 4 gram zout/dag was de kans om dood te gaan 33,8% bij 4-6 gram per dag 30,7% en bij meer dan 6 gram/dag 35,2%.
Uit een studie met muizen blijkt dat meer zout bij vetrijke voeding zorgt dat minder vet opgenomen wordt in het lichaam en zo overgewicht tegen gaat.
Toch blijft het oppassen met echt veel zout want uit een studie, weliswaar nog met ratten, blijkt dat teveel zout in de voeding veranderingen in de hersenen teweeg brengt waardoor het natuurlijke beschermingsmechanisme in de hersenen tegen hoge bloeddruk wegvalt.
Veel zout in de voeding zorgt bij kinderen volgens onderzoek voor een later begin van de puberteit.
Volgens onderzoek kan 's nachts vaker plassen ook het gevolg zijn van teveel zout in de voeding.
Veel zout in de voeding kan niet alleen zorgen voor een hoge bloeddruk doch ook voor schade aan de bloedvaten. Een kleine studie laat nu zien dat deze schade aan de bloedvaten tegengegaan kan worden door het eten van kaas.
Een studie verklaart hoe zoutrijke voeding zorgt voor een tekort aan stikstofoxide in de bloedvaten in de hersenen waardoor de gezondheid van de vaten minder wordt en cognitieve functies achteruitgaan.
Veel zout in de voeding zorgt volgens een voorlopig onderzoek voor een zwakker immuunsysteem met meer kans op een bacteriële infectie.
Voeding met veel natrium (keukenzout) doet volgens onderzoek de kans op MS duidelijk vergroten, doordat de bloed-hersenbarrière verzwakt wordt. Een ander onderzoek laat zien dat daardoor schade ontstaat aan de bloedvaten in de hersenen.
Algemene opmerking:
URL van deze pagina:
(26-08-2020)
