Licht overgewicht kan je leven redden*
Een beetje vet in je lichaam kan je leven redden, concludeert een Leuvens onderzoek
Tijdens kritieke ziekte vinden er belangrijke veranderingen plaats in het vetweefsel, waardoor schadelijke stoffen beter worden opgenomen en bewaard. Op die manier lijken wat extra vetreserves nuttig te zijn in de strijd voor overleving. Dat melden onderzoekers van de afdeling Intensieve Geneeskunde van de K.U.Leuven.
Zwaarlijvigheid treft wereldwijd steeds meer mensen en gaat gepaard met een verhoogde kans op ernstige problemen zoals diabetes en hart- en vaatziekten. Om die reden is de strijd tegen zwaarlijvigheid een absolute prioriteit. Maar opmerkelijk genoeg hebben kritiek zieke patiënten die verzorgd worden op de afdeling intensieve zorgen beter wel een beetje overgewicht. Het blijkt immers dat kritiek zieke patiënten met wat extra vet meer kans hebben op een goede afloop dan slanke of te magere patiënten.
Dr. Lies Langouche heeft nu samen met professor Greet Van den Berghe en collega's als eerste aangetoond dat deze associatie tussen overgewicht en betere overleving op intensieve zorgen kan verklaard worden doordat er tijdens kritieke ziekte in het vet allerlei veranderingen plaatsvinden die een beschermende rol kunnen spelen. Het vetweefsel van een kritiek zieke patiënt wordt namelijk gestimuleerd om schadelijke stoffen in het bloed, zoals teveel aan glucose of vetzuren, op te nemen en te bewaren. Op deze manier worden vitale organen zoals lever en nieren beschermd tegen de schadelijke effecten van deze stoffen. Tijdens kritieke ziekte lijkt het vetweefsel deze beschermende rol te spelen dankzij de aanmaak van nieuwe, kleine vetcellen die erg goed in staat blijken om als 'vuilbakjes' te fungeren en aldus bij te dragen tot een verbeterde overlevingskans. Eens de achterliggende mechanismen verder zijn uitgeklaard, kan dit onderzoek leiden tot een verbeterde behandeling van de kritieke zieke patiënt.
De resultaten van deze studie werden recent gepubliceerd onder de titel 'Alterations in adipose tissue during critical illness: an adaptive and protective response?' in het toonaangevende vaktijdschrift 'The American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine'.
Alterations in Adipose Tissue During Critical Illness : An Adaptive and Protective Response?
Lies Langouche1*, Sarah Vander Perre1, Steven Thiessen1, Jan Gunst1, Greet Hermans2, André D'Hoore3, Blerina Kola4, Márta Korbonits4, and Greet Van den Berghe1
1 Department and Laboratory of Intensive Care Medicine, Katholieke Universiteit Leuven, Leuven, Belgium, 2 Department of Internal Medicine, Katholieke Universiteit Leuven, Leuven, Belgium, 3 Department of Abdominal Surgery, Katholieke Universiteit Leuven, Leuven, Belgium, 4 Department of Endocrinology, Barts and the London School of Medicine and Dentistry, Queen Mary University of London, London, United Kingdom
* To whom correspondence should be addressed. E-mail: lies.langouche@med.kuleuven.be.
Rationale: Critical illness is characterized by lean tissue wasting whereas adipose tissue is preserved. Overweight and obese critically ill patients may have a lower risk of death than lean patients, suggestive of a protective role for adipose tissue during illness. Objectives: We hypothesized that adipose tissue could protectively respond to critical illness by storing potentially toxic metabolites, such as excess circulating glucose and triglycerides. Methods: We studied adipose tissue morphology and metabolic activity markers in postmortem biopsies of 61 critically ill patients and 20 matched controls. Adipose morphology was also studied in in vivo biopsies of 27 patients and in a rabbit model of critical illness (n=22). Measurements and main results: Adipose tissue from critically ill patients revealed a higher number and a smaller size of adipocytes and increased preadipocyte marker levels as compared with controls. Virtually all adipose biopsies from critically ill patients displayed positive macrophage staining. The animal model demonstrated similar changes. Glucose transporter levels, and glucose content were increased. Glucokinase expression was upregulated whereas glycogen and glucose-6-phosphate levels were low. Acetyl-CoA-carboxylase protein and fatty-acid-synthase activity were increased. Hormone-sensitive-lipase activity was not altered, whereas lipoprotein-lipase activity was increased. A substantially increased AMPK activity may play a crucial role. Conclusions: Postmortem adipose tissue biopsies from critically ill patients displayed a larger number of small adipocytes in response to critical illness revealing an increased ability to take up circulating glucose and triglycerides. Similar morphologic changes were present in vivo. Such changes may render adipose tissue biologically active as a functional storage depot for potentially toxic metabolites, thereby contributing to survival.
Am. J. Respir. Crit. Care Med. 2010, doi:10.1164/rccm.200909-1395OC (Mei 2010)
Red.: Zoals uit eerdere onderzoeken al gebleken is lijkt een BMI van 25-26 het beste.