Bloeddruk meten zonder
'wittejasseneffect'
Iemands bloeddruk meten lijkt simpel genoeg, maar als de richtlijnen niet goed gevolgd worden, krijg je geen betrouwbaar resultaat. En dat heb je evenmin als de patiënt lijdt aan het 'wittejassensyndroom': een stijgende bloeddruk bij het zien van een arts. Beide problemen zijn eenvoudig te verhelpen, met een meting die dertig minuten duurt. Dat blijkt uit onderzoek van huisartsgeneeskundigen van het UMC St Radboud.
Het ‘wittejasseneffect' kan wel bij 1 op de 4 mensen voorkomen: bij ouderen en bij mensen die al een
hoge bloeddruk hebben, komt het vaker voor dan bij andere groepen. Het effect heeft niet alleen met de witte jas te maken: het hele idee van 'bij de dokter' zijn, veroorzaakt spanningen die de bloeddruk
acuut doen stijgen. De bloeddruk kan dan sterk afwijken van een normaalwaarde, maar ook van de bloeddruk die
de patiënt de rest van de dag heeft. De bovendruk (het hoge getal) kan meer dan 20 punten hoger uitvallen; de onderdruk wel zo'n 12,5 punt. Het risico bestaat dan dat patiënten die eigenlijk geen hoge bloeddruk hebben, daar wel voor behandeld worden.
Kwart metingen klopt niet
Gebrekkige toepassing van de techniek kan overigens ook tot verkeerde meetresultaten leiden. Bijvoorbeeld als de dokter of assistent tegen de patiënt praat tijdens het meten, dan valt de bloeddruk hoger uit dan wanneer de patiënt stil is en niemand tegen hem of haar praat. Het wittejasseneffect en verkeerd meten samen kunnen naar schatting tot 25 procent foutmetingen leiden.
In een half uur beter resultaat
Beter meten kan en is niet moeilijk: huisartsen verbonden aan de afdeling eerstelijnsgeneeskunde van het UMC St Radboud stelden vast dat automatische bloeddrukmeting, om de vijf minuten gedurende een half uur, bij patiënten die alleen in een stille kamer zitten, tot prima resultaten leidt.
Ze vergeleken de uitkomsten met metingen over 24 uur (waarbij de patiënt de hele dag zijn gewone gang gaat, met een meetapparaat aan zijn lichaam dat om de twintig minuten meet) en vonden dat de dertig-minuten-metingen goed overeenkwamen. De onderzoekers
publiceerden hierover in Annals of family medicine./Anja van Kessel
Mark C. van der Wel, Iris E. Buunk, Chris van Weel, Theo A. B. M. Thien, Carel Bakx
'A Novel Approach to Office Blood Pressure Measurement: 30-Minute Office Blood Pressure vs Daytime Ambulatory Blood
Pressure' (September 2011)
Reacties:
