Medicalisering van de toekomst
Recent kwam het RIVM met een voorproefje van de toekomstverkenningen 2018 (www.vtv2018.nl). De levensverwachting stijgt van 81,5 naar bijna 86 jaar in 2040. Althans, als je van goeden huize komt, want de verschillen in levensverwachting tussen mensen met een lage en hoge sociaaleconomische status zijn onveranderd hoog: 7 jaar maar liefst en 18 jaar als we de tijd in als goed ervaren gezondheid tellen. Signalen dat dit verandert zijn er niet, want Nederland heeft niet voor gezondheid gestemd (C3390). De toekomstscenario’s schetsen het beeld van een welvaartsstaat die kreunt onder de grote hoeveelheid mensen met chronische ziekten zoals hart- en vaatziekten, artrose, diabetes en dementie. En, niet zo verrassend, de meeste mensen zullen nog steeds doodgaan aan hart- en vaatziekten.
Waar zouden we dan aan dood willen gaan? Iedereen die wel eens een doodsoorzakenformulier heeft ingevuld, weet dat de optie ‘ouderdom’ ontbreekt en dan is het vakje ‘cardiovasculaire ziekte’ snel gevonden. Vreemd dat zo’n rapport over toekomstverkenningen bij de minister en staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport moet landen. Als je in Nederland echts iets zou willen doen aan de ziektelast van hart- en vaatziekten, diabetes et cetera, dan moeten de pijlen op de andere departementen gericht worden. Al die chronische ziekten zijn voor een groot deel het gevolg van ongezond leven en van een omgeving die het steeds moeilijker maakt gezond te blijven. Als we het RIVM moeten geloven, rookt nog steeds 14% van de Nederlanders in 2040. We weten al meer dan 50 jaar dat roken leidt tot ernstige gezondheidsschade en hoe je voorkomt dat mensen gaan roken.
Wij willen geen gezonde leefomgeving. Hoeveel instanties zouden hebben meegekeken en de plannen van het nieuwe Hoog Catharijne in Utrecht hebben goedgekeurd? Toch zijn ze gewoon de trappen vergeten (tiny.cc/trappen), en mogen we van de overheid vreetschuren van onze stations maken. Onze politiek struikelt en debatteert over het einde van het leven, maar misschien moet er eens wat langer nagedacht worden over de eerste 20 jaar van dat leven. Je kunt eindeloos bakkeleien over nog meer geld naar de zorg, maar veel van de gevolgen van roken, gebrek aan beweging, verkeerde voeding en overgewicht kun je daar niet mee repareren. Daar ben je dan simpelweg veel te laat bij en dat verklaart ook de tegenvallende resultaten van veel interventies op oudere leeftijd.
Daar is deugdelijk wetenschappelijk onderzoek over en dat kun je maar beter serieus nemen, ook als het niet in het straatje van de dokter en patiënt past. ‘Evidence-based practice’ is geen illusie en Bossuyt legt in zijn commentaar nog eens uit waarom (D1901). Doen alsof iedere klacht een medische behandeling behoeft en alle ziekte kan worden voorkomen, dat is een illusie.
Bron: Medisch Contact. (Juli 2017)
Reacties: