Home / Nieuws / ...

Hoe lang is voeding uit zee nog gezond?
Tientallen jaren vervuiling van ons milieu begint ook in de zee flinke vormen aan te nemen, zo blijkt uit een drietal onderzoeken. Het wordt tijd dat we, en zeker de politici, eens wakker worden.

Onderzoek toont aan dat kleine plasticdeeltjes in bloed kunnen komen
Het verborgen gevaar van de mosselen: “Een potentiële tijdbom”
De mosselen, oesters en langoustines uit onze Noordzee zitten zo vol plastic dat we elk jaar 11.000 piepkleine deeltjes microplastics binnenkrijgen als we ze eten. Nieuw onderzoek van de Universiteit Gent toont nu aan dat een deel daarvan ook in ons bloed kan terechtkomen en zich daar ophoopt. “Al dat plastic is een potentiële tijdbom”, zegt professor Colin Janssen. 
Oesters, garnalen, langoustines, mosselen: noem iets wat in onze zee rondzwemt, en je mag er bijna zeker van zijn dat er plastic in zit. Want tonnen plastic afval belandt via onze rivieren in zee: verpakkingen, plastic zakjes maar ookmicrobolletjes die in douchegel en tandpasta zitten. In zee breekt dat af tot microplastics, kleiner dan een millimeter groot. Zeedieren krijgen dat binnen. “En zo krijgen jij en ik het ook op ons bord”, zegt ¬milieutoxicoloog Colin Janssen (UGent). “Niet bij alle dieren. In kabeljauw zit het plastic in de maag en darmen, maar dat eten we niet op. Maar in mosselen, oesters, garnalen en langoustines zit het wél in de delen die we opeten.”
Omdat Belgen kampioen zijn in mosselen eten, ¬krijgen we van alle Euro¬peanen het meeste van die plasticdeeltjes binnen via zeevruchten. “Tot 11.000 deeltjes per jaar”, zegt Janssen.
Maar wat gebeurt daar dan mee? De UGent heeft nu voor het eerst kunnen vaststellen dat die deeltjes ook in ons systeem kunnen blijven. “In laboratoriumproeven hebben we gezien dat microplastics door onze darmwand kunnen migreren”, zegt Janssen. “Zo komen ze dus in ons bloed en lymfesysteem terecht. Per jaar kunnen er zo tot een zestigtal deeltjes in ons bloed komen en zich daar ophopen.”
“Het echte gezondheidsrisico daarvan kunnen we nog niet inschatten”, zegt Janssen. “Hoeveel plastic moet je in je bloed hebben voor er ontstekingen komen of je er ziek van wordt? We weten niet waar die grens ligt.”
Ook in zout
Er wordt wel steeds meer onderzoek gedaan. De FOD Volksgezondheid onderzoekt nu bijvoorbeeld hoeveel plastic in de verschillende soorten zout zit die je in onze supermarkten kan kopen. Want ook daarin zit plastic, dat bleek eerder al uit buitenlands onderzoek. “We willen vooral aantonen hoezeer plastic is doorgedrongen in alle aspecten van ons leefmilieu”, zegt Jan Eyckmans van de FOD. “En dat we daar iets moeten aan doen.”
“Want de productie van plastic blijft jaar na jaar stijgen”, zegt Janssen. “Dat is een potentiële tijdbom.”
Geen mosselen eten dan maar? “Ik ben geen voorstander van een verbod”, zegt hij. “Dan moeten we een hele rist andere producten ook bannen. Maar we moeten wel vermijden dat er nog microplastics in de natuur komen. Het verbod op plastic zakjes dat minister Schauvliege wil invoeren, is goed. Het had er al lang moeten zijn. Maar ook microdeeltjes plastic die in zeep en tandpasta zitten, moeten verboden worden. In de VS gaan ze dat al doen, in Europa is dat verbod er nog niet.”
Bron: Nieuwsblad.be

Zelfs op 10 km diepte zijn onze vervuilende stoffen te vinden
Chemicaliën die al in de jaren zeventig verboden werden, blijken zich op te houden in vlokreeften die in de diepste oceaantroggen wonen.
Dat hebben onderzoekers ontdekt. Ze bestudeerden vlokreeften in de Marianen- en Kermadec-trog. Beide troggen zijn meer dan 10.000 meter diep. De één bevindt zich in het westelijke deel van de Stille Oceaan. De ander is in diezelfde oceaan te vinden, maar dan zo’n 7000 kilometer verderop.
PCB’s en PBDE’s
De vlokreeften bleken zeer hoge concentraties persistente organische verontreinigende stoffen te bevatten, zo schrijven de onderzoekers. Het gaat dan bijvoorbeeld om polychloorbifenylen (PCB’s) – vaak gebruikt voor elektroisolatie – of polygebromeerde difenylethers (PBDE’s) – veelvuldig gebruik als vlamvertrager. Het gebruik van PCB’s werd in de jaren zeventig verboden. Maar de stoffen – die vrijkwamen door ongelukjes in fabrieken of weglekten van vuilstortplaatsen – vergaan maar langzaam en kunnen decennia in de natuur rondwaren.
Niet zo ongerept
“We zien de diepe oceaan vaak nog als dit afgelegen en ongerepte gebied dat veilig is voor menselijk handelen, maar ons onderzoek toont aan dat dit – helaas – niet klopt,” stelt onderzoeker Alan Jamieson. Sterker nog: de concentratie vervuilende stoffen die in de vlokreeften werd aangetroffen is vergelijkbaar met de vervuiling in de Suruga-baai. “Eén van de meest vervuilde industriële regio’s langs het noordwestelijke deel van de Stille Oceaan.”
De route
Hoe zijn de vervuilende stoffen in deze diepe troggen terecht gekomen? Ze liftten mogelijk mee op plastic afval of dode dieren die naar de bodem van de zee zakten. Die dode dieren – en kleine stukjes plastic – worden dan weer gegeten door vlokreeften en andere organismen die op grote diepte leven. Deze vlokreeften – met de vervuilende stoffen in hun lijf – staan vervolgens weer op het menu van grotere organismen. “We weten nog niet wat dit (de aanwezigheid van deze vervuilende stoffen in organismen in diepe troggen, red.) betekent voor het ecosysteem en het zal een hele uitdaging zijn om dat te begrijpen.”
De onderzoekers wijzen erop dat de concentraties vervuilende stoffen op grote diepte in de atmosfeer veel hoger liggen dan aan het oppervlak. Dat komt doordat de vervuilende stoffen zich door de voedselketen heen opeenstapelen. “Dit onderzoek laat zien dat het diepe deel van de oceaan zeer nauw verbonden is met het water aan het oppervlak,” stelt Jamieson. “We zijn er – als het om de diepe oceaan gaat – heel goed in om te denken: uit het oog, uit het hart. Maar we kunnen het ons niet veroorloven om hier onze ogen voor te sluiten.”
Bron: Scientias.nl

Pollutants in fish could be causing irregular heart beat
Eating healthily but suffering from irregular heart beat (arrhythmia)? The answer could be the fish in your diet—they are getting contaminated from oil spills, and the oil has a pollutant that can affect heart health.
The oil contains phenanthrene, a polycyclic aromatic hydrocarbon (PAH). Most scientists had linked PAHs to cancer, but a team from Stanford University has discovered that they also damage the human heart. The PAH causes irregular heartbeat and weaker contractions of heart cells.
It’s been discovered in bluefin and yellowfin tuna and mackerel they tested, which came from crude oil spills. Phenanthrene is also found in soil, storm water run-offs, derelict industrial sites and in the air.
It’s an unrecognised threat to global health, say the researchers, brought about by the widespread use of petroleum.
Scientific Reports, 2017; 7: 41476
De studie. (Februari 2017)