Onveilige wettelijke normen voor groente en fruit
Twee ons groente en twee stuks fruit. De overheid stimuleert ons al jaren, via allerlei campagnes om veel groente en fruit te eten. Toch is het wel belangrijk dat je let op wat je koopt, want niet alles is zo gezond als het lijkt.
Uit een analyse van de milieuorganisatie Milieudefensie en voedselwaakhond Foodwatch blijkt namelijk dat er te veel landbouwgif op groente en fruit zit en je kan hier wel degelijk ziek van worden.
Bij de productie van groente en fruit worden bestrijdingsmiddelen gebruikt. Deze middelen zijn niet goed voor je gezondheid. Ze kunnen huidirritaties geven, kunnen zorgen voor hormonale verstoringen en zijn mogelijk kankerverwekkend, aldus Hans Berkhuizen, directeur Milieudefensie. Emeritus hoogleraar kindergeneeskunde Pieter Sauer betoogt dat het al jaren duidelijk is dat roken slecht is tijdens de zwangerschap en dat hetzelfde zou kunnen gelden voor een aantal landbouwgiffen.
Wettelijke norm nauwelijks aangepast
Landbouwgif deed na de Tweede Wereldoorlog massaal zijn intrede in Nederland. De landbouw wordt in die tijd steeds grootschaliger. Door deze grootschaligheid - veel dezelfde planten, dicht op elkaar - worden groente en fruit steeds kwetsbaarder voor schimmels en ziektes. Bestrijdingsmiddelen gaan dit tegen, maar met het gebruik van landbouwgif groeit ook het besef dat de middelen ook negatieve kanten hebben.
Hoeveel resten bestrijdingsmiddelen erop groente en fruit mogen zitten, wordt wettelijk vastgesteld. De zogenaamde Maximale Residu Limiet (MRL). Juist daar gaat het mis. Deze wettelijke normen zijn nauwelijks aangepast, terwijl ons voedingspatroon wel verandert. Zo zijn we bijvoorbeeld veel meer mango’s gaan eten en krijgen we nu veel meer bestrijdingsmiddelen binnen die op mango zitten, dan in de norm wordt verondersteld.
Normen geanalyseerd
Milieudefensie en Foodwatch analyseerden 957 wettelijke normen (MRL’s). Ze hielden hier rekening met de Warenwet en de EU-verordening die bepalen dat elk gezondheidsrisico uitgesloten dient te worden. Hiervoor is een gezondheidsnorm ontwikkeld. Dit in acht genomen, komen de organisaties tot de conclusie dat 89 wettelijke normen niet voldoen.
In enkele gevallen wordt de gezondheidsnorm zelfs meerdere malen overschreden. Zo werd er op een partij sinaasappels een hoeveelheid gif gevonden die de gezondheidsnorm voor baby’s met bijna 1000% overschrijdt. Toch valt dit wel binnen de wettelijke norm. Er werd ook een lading perziken aangetroffen met een dergelijke grote gezondheidsoverschrijding. Er bestaan onveilige, maar wettelijke normen voor bestrijdingsmiddelen op groente en fruit.
Waar gaat het mis?
Als een nieuw landbouwgif op de markt komt, is de fabrikant zelf verantwoordelijk voor het onderzoek naar de schadelijkheid. Aan de hand van de gegevens die de fabrikant zelf aanleveren, wordt bepaald of een middel toegelaten wordt op de markt. Directeur Hans Berkhuizen van Milieudefensie pleit dan ook voor onafhankelijk onderzoek
Een ander groot nadeel van de huidige methode is dat er na de schadelijkheid van één bestrijdingsmiddel wordt gekeken, terwijl we in praktijk heel veel verschillende gifstoffen binnenkrijgen. We eten per dag bijvoorbeeld 1 appel, 1 sinaasappel en een portie andijvie. Allemaal met hun eigen bestrijdingsmiddelen. Het effect van deze middelen op elkaar is onduidelijk.
Hoogleraar Sauer doet al jaren onderzoek naar ongeboren en jonge kinderen en juist deze groep loopt risico als ze teveel landbouwgif binnenkrijgt. Zij zijn extra gevoelig voor toxicologische stoffen. Professor Sauer zou daarom graag zien dat er meer onderzoek gedaan wordt naar de lange termijn effecten van landbouwgif, want ook daarover is weinig bekend.
Dat dit soort onderzoeken moeizaam lopen, is wel duidelijk. Radar besteedde onder andere in 2010 al aandacht aan gifresten op groente en fruit.
Er lijkt sindsdien weinig veranderd. In de studio zitten Hans Berkhuizen, directeur Milieudefensie en Europarlementariër Kartika Liotard, om te melden wat ze gaan doen om dit probleem op de politieke agenda te krijgen. Ook hebben we een aantal tips wat je zelf kunt doen om de bestrijdingsmiddelen zoveel mogelijk te vermijden.
Wil je meer informatie over dit onderwerp?
Lees het hele rapport
van Milieudefensie en
foodwatch.
(September 2013)
Reacties: