Helft geneesmiddelen deugt niet
Volgens twee gereputeerde Franse professoren is de helft van alle geneesmiddelen ‘nutteloos': omdat ze niet werken, omdat er veiligere alternatieven zijn of omdat er minstens even doeltreffende producten op de markt zijn die minder kosten. Een bittere pil voor de farma-industrie én voor de patiënt.
Een nieuwe geneesmiddelengids voor het grote publiek, een turf van 900 pagina's, gooit bij onze zuiderburen een steen in de kikkerpoel. Niet alleen vanwege de stelling dat de helft van alle geneesmiddelen om een of andere reden nutteloos is.
De profs Philippe Even en Bernard Debré hebben in hun Guide des 4.000 médicaments utiles, inutiles ou dangereux becijferd dat
70% van de weinig doeltreffende geneesmiddelen en zelfs 28% van de medicamenten zonder enige efficiëntie nog terugbetaald worden ook.
‘Haal die gevaarlijke, nutteloze of ondoeltreffende geneesmiddelen van de markt, en het tekort in de ziekteverzekering is meteen geregeld.' Alleen al in Frankrijk zou het gaan om een besparing van 10 tot
15 miljard euro Per jaar.
‘Al die nutteloze medicamenten zijn een gevolg van laksheid en incompetentie van de overheid, in de hand gewerkt door de corruptie van de farma-industrie, die de 20procent winst die ze elk jaar maakt in stand wil houden', sneert professor Even, de voormalige decaan van de geneeskundefaculteit van de Universiteit van Parijs, in het Franse weekblad Le Nouvel Observateur. Hij omschrijft de farma-industrie als ‘de meest lucratieve, de meest cynische en de minst ethische van alle industrieën'.
De Franse farmasector haalde de gids meteen onderuit als ‘een samenraapsel van niet-wetenschappelijke bevindingen'. Pharma.be, de vereniging die 140farmaceutische firma's met een vestiging in België groepeert, onderschrijft die kritiek: ‘Wij begrijpen niet waarom die twee professoren ingaan tegen aanbevelingen van officiële instanties en tegen resultaten van klinische tests met geneesmiddelen', zegt woordvoerster Christine Vanormelingen. ‘Of gelooft u echt dat overheden geneesmiddelen zouden terugbetalen waarvan de doeltreffendheid niet wetenschappelijk is aangetoond?'
Dokter Martine Vanhecke van Test-Aankoop lacht die suggestie weg: ‘Het is vandaag veel moeilijker om een geneesmiddel van de markt te halen dan het op de markt toe te laten. In dit wereldje geldt nog te vaak het ‘ons-kent-ons-principe'. Zo zetelen in commissies nogal wat mensen met andere belangen, bijvoorbeeld professoren van wie het onderzoek gefinancierd wordt door farmareuzen over wier product ze dan moeten beslissen... En de sector kent perfect de weg naar de commissies, de kabinetten en de universiteiten.'
Niet op eigen houtje stoppen
‘Publicaties als deze zijn niet van aard om de patiënt gerust te stellen', zegt Pharma.be. ‘Wat als een patiënt plots stopt met het innemen van zijn levensnoodzakelijke medicament, voorgeschreven door zijn behandelende specialist?' Diezelfde vrees leeft ook bij Marc Bogaert, emeritus-hoogleraar farmacotherapie van de Gentse universiteit: ‘Niet doen dus! Maar dat neemt niet weg dat er wel degelijk overbodige producten zijn die beter van de markt zouden verdwijnen. Maar niet allemaal, want sommige patiënten kunnen er in zeer specifieke gevallen wel baat bij hebben.'
‘Alleen schrijven artsen die producten met een reëel maar beperkt nut te vaak voor onder druk van de marketing van de farmareuzen, terwijl betere alternatieven bestaan', stelt dokter Martine Vanhecke.
‘Alleen al daarom juichen wij een gids als deze toe en werken wij aan een eigen beoordelingssysteem voor geneesmiddelen. Zodat de patiënt eindelijk toegang heeft tot onafhankelijke informatie.'
Nieuwsblad.be (September 2012)
Reacties: