Chronisch vermoeidheidssyndroom en virussen
Het chronisch vermoeidheidssyndroom (CVS) zou verband
kunnen houden met een virus dat darmontstekingen veroorzaakt. Bij 67% van de onderzochte patiënten werd een humaan retrovirus aangetroffen, tegenover 3,7% bij gezonde mensen. Het gaat daarbij om een xenotroop muizenleukemie gerelateerd virus (XMRV), dat recent is aangetroffen in tumorweefsel van een subgroep prostaatkankerpatiënten.
Het chronisch vermoeidheidssyndroom is een ziekte met een onbekende etiologie dat leidt tot
stoornissen in verschillende orgaansystemen van het lichaam. Al vaker zijn vermoedens geuit dat er een verband zou bestaan tussen
CVS en een virusinfectie. Zo werden bijvoorbeeld herpes-, entero-, paro- en parainfluenzavirussen met CVS in verband gebracht. De resultaten bleken echter moeilijk reproduceerbaar.
In de recente studie toonden Amerikaanse onderzoekers DNA van XMRV aan in perifere mononucleaire cellen van patiënten met CVS. In 68 van de 101 patiënten was het virus aantoonbaar, terwijl dit maar bij 8 van de 218 gezonde proefpersonen het geval was. Daarnaast bleken de CVS-patiënten specifieke antistoffen tegen het virus te hebben
(Science.
2009;326:585-9).
De vraag rijst nu natuurlijk of er een verband is tussen CVS en het darmvirus XMRV, of dat CVS-patiënten door een verzwakt immuunsysteem vatbaarder zijn voor dit virus. Bovendien moet nog worden onderzocht of de XMRV-infectie vóór of na het begin van CVS optreedt. Niettemin stellen de auteurs dat voor het eerst een virus is aangetoond dat in verband kan worden gebracht met neurologische aandoeningen die ook in CVS-patïenten worden gezien. Dit zou te maken kunnen hebben met een opregulatie van cytokines en chemokines die een rol spelen bij ontstekingsprocessen.
Daarnaast merken de auteurs op dat bijna 4% van de gezonde studiedeelnemers positief was voor XMRV. Dat houdt in dat een deel van de bevolking geïnfecteerd is met een retrovirus waarvan de pathogeniciteit onbekend is.
Ned Tijdschr Geneeskd. 2009;153:C367 (November
2009)