Wortelen verlagen risico op hart- en vaatziekten
Wortelen zijn niet alleen goed voor de ogen. Mensen die veel van de groente eten hebben een verlaagd risico op sterfte aan hart- en vaatziekten. De verminderde sterftekans gaat samen met de inname van de oranje kleurstof
bèta-caroteen, een antioxidant dat vooral in wortelen en bladgroenten voorkomt. Eerdere studies wijzen echter uit dat vitaminesupplementen met alleen bèta-caroteen geen verlaagd risico teweegbrengt. Dit blijkt uit het promotieonderzoek van Brian Buijsse die
promoveerde aan Wageningen Universiteit.
De Wageningse promovendus voerde drie verschillende onderzoeken uit, verricht onder een Europese groep ouderen, een groep oudere mannen in Zutphen. Dezelfde groep mannen in Zutphen werd ook vergeleken met een groep mannen op Kreta.
Buijsse vond in het omvangrijke tienjarige Europese onderzoek dat hoge concentraties van caroteen in het bloed gepaard gaan met een verlaagde kans op sterfte door hart- en vaatziekten. In dit onderzoek werden de gegevens van 1168 mannen en vrouwen verwerkt. Na tien jaar bleken 148 van hen te zijn overleden ten gevolge van hart- en vaatziekten.
In de Zutphense populatie van 559 mannen bleken na vijftien jaar 197 mannen overleden aan hart-en vaatziekten. In dit onderzoek hadden mannen met een hoge inname van beta-caroteen via de voeding een lager risico op sterfte aan hart- en vaatziekten. Worteltjes waren de belangrijkste bron van beta-caroteen bij de Zutphenaren. Het eten van worteltjes zelf ging ook gepaard met een lager sterfterisico door hart- en vaatziekten. In een onderzoek bij Kretenzers bleek een lage sterfte aan hartziekten samen te gaan met meer beta-caroteen in het bloed.
Het Wageningse onderzoek wijst uit dat concentraties bèta-caroteen in het bloed van mannen op Kreta beduidend hoger liggen dan die van mannen in Zutphen. Bovendien komen op het eiland bijna geen hartziekten voor, terwijl die in Zutphen een van de belangrijkste doodsoorzaken zijn. De onderzoeksresultaten versterken de veronderstelling dat een caroteenrijk voedingspatroon hart- en vaatziekten kan voorkomen.
Caroteen is vooral bekend als de stof die worteltjes oranje maakt. In veel bladgroenten is caroteen ook rijkelijk aanwezig, maar komt de oranje kleur niet tot uiting. Hoe meer van dit soort groenten wordt gegeten, hoe lager het risico op hart- en vaatziekten is.
Pil
Toch is het de vraag of bèta-caroteen alleen verantwoordelijk is voor de lagere sterftekans. Eerdere grootschalige studies waarin personen jarenlang dagelijks een pil met veel bèta-caroteen innamen, toonden geen verlaagd risico op het krijgen van hart- en vaatziekten aan. Deze tegenstelling, bekend als de anti-oxidant paradox, is nog niet opgehelderd. Mogelijk weerspiegelt een hoge inname via de voeding van beta-caroteen een voedingspatroon dat rijk is aan plantaardige voedingsmiddelen met veel antioxidanten en bioactieve bestanddelen die samen met bèta-caroteen voor een verlaagde sterftekans zorgen.
(Juli
2008)
Reacties:
