Cholesterolverlagende
voedingsmiddelen zijn niet zonder risico
Medische experts waarschuwen voor onbegeleid gebruik van ultrapopulaire drinkyoghurts en boters
Cardiologen en dieetspecialisten raden af om op eigen houtje cholesterolverlagende drankjes en boters te gebruiken. 'Je moet ze beschouwen als medicijnen. En die gebruik je toch ook niet zomaar.'
'Cholesterolverlagende voedingsmiddelen doen wat ze beloven.' Guy De Backer, hoogleraar hart- en vaatziekten aan de Universiteit Gent, bevestigt in eerste instantie wat de boters en drankjes van Benecol, Danacol en Becel Pro. Active ons vanuit het koelschap van de supermarkt toeschreeuwen. 'Ze kunnen de (slechte) cholesterol met tien tot vijftien procent doen dalen. Dat is wetenschappelijk aangetoond, volgens onderzoeksnormen die even streng waren als die voor medicijnen.'
Toch is professor De Backer formeel in zijn advies: 'Ik raad mensen af om op eigen initiatief, dus zonder begeleiding van een dokter of een diëtist, cholesterolverlagende voedingsmiddelen in te nemen. Daarvoor moet ik er toch te veel kanttekeningen bij plaatsen.'
'Bovenal heb ik er mijn twijfels over of die margarines en drankjes echt voor honderd procent veilig zijn', zegt De Backer. 'De werkzaamheid op korte termijn is wel bewezen, maar er is geen onderzoek gedaan naar de effecten op lange termijn. Duits onderzoek suggereert dat de plantaardige stanolen en sterolen, de actieve bestanddelen van die middelen, slagaderverkalking in de hand zouden werken als je er te veel van inneemt.'
'Ook de vraag of stanolen en sterolen hart- en vaatziekten helpen te voorkomen, moet nog opgehelderd worden. Ze helpen om je
cholesterol onder controle te houden, maar helpt het om ze preventief te slikken?'
Dat soort van langetermijnonderzoek is duur en moeilijk, geeft De Backer toe en de voedingsindustrie wil nu eenmaal geen tien jaar onderzoek doen voor ze een potje yoghurt op de markt brengt. 'Maar toch zou ze daar moeten in investeren, als ze haar gezondheidsclaims op een ernstige manier wil maken.'
Professor De Backer beklemtoont ook dat de producten alleen werken als je ze stipt en in de juiste hoeveelheid inneemt. 'Als je je cholesterol met tien tot vijftien procent wilt zien dalen, moet je twee tot drie gram per dag van het actieve bestanddeel innemen. In een potje cholesterolverlagende yoghurt zit één gram. In margarine zit 1 gram stanolen per 12 gram boter. Voor twee tot drie gram moet je vier tot vijf boterhammen dik besmeren. Vergeet niet dat margarine voor honderd procent uit vetstoffen bestaat en dat 85 procent van de mensen die last heeft van zijn cholesterol ook met overgewicht kampt.'
'Bovendien zijn die middeltjes erg duur', zegt De Backer. 'Als je ze elke dag wilt innemen, kosten ze even veel als cholesterolverlagende medicijnen waarvan de werking op lange termijn wél onderzocht is. Je moet de boters of drankjes bovendien gedisciplineerd blijven innemen. Het effect vervliegt als je ermee stopt, na twee of drie weken stijgt je cholesterol weer.'
Ook Astrid Wijenbergh, klinisch voedingscoördinator van UZ Gasthuisberg in Leuven, raadt het huis-, tuin- en keukengebruik van de cholesterolverlagende producten af. 'Mensen die geen last hebben van hun cholesterol, en zeker kinderen, moeten ervan blijven. Die producten zijn ontwikkeld voor mensen met een verhoogd cholesterolgehalte. Je moet ze beschouwen als medicijnen, en die gebruik je toch ook niet zomaar. De mensen moeten eerst langs bij de dokter en het cholesterolgehalte in hun bloed laten testen.' Deze producten moeten goed uitgelegd worden: je mag er niet te weinig, maar zeker ook niet te veel van gebruiken.'
(December 2007)
Reacties: