Lyme-teken
in Nederland sterk toegenomen
Het aantal teken dat besmet is met de Borrelia-bacterie is in 2006 in
Nederland sterk toegenomen, zo constateren onderzoekers van Wageningen UR. Beten
van besmette teken kunnen bij mensen de ziekte van Lyme veroorzaken. Het
percentage teken dat drager is van de bacterie varieert sterk van plaats tot
plaats en bedraagt gemiddeld 23,6%, met een uitschieter naar 50%. Teken zijn het
hele jaar door aangetroffen, vooral in bossen, maar ook opvallend vaak in
tuinen. Tuiniers en wandelaars lopen daardoor de meeste tekenbeten op. Ter
preventie van de ziekte heeft het RIVM nieuw voorlichtingsmateriaal ontwikkeld.
Dit
blijkt uit het tussenrapport ‘Teken, tekenbeten en Borrelia infecties in
Nederland’ dat op basis van onderzoek door Wageningen Universiteit en
Researchcentrum dat vandaag is gepresenteerd. Het onderzoek geeft voor het eerst
een landelijk beeld van de verspreiding van teken (de schapenteek (Ixodes
ricinus)) en de besmettingsgraad met de bacterie Borrelia burgdorferi, die bij
mensen de ziekte van Lyme kan veroorzaken. Ook geeft het inzicht in waar en
wanneer men tekenbeten oploopt. Het tekenonderzoek loopt tot december van dit
jaar.
Vrijwilligers
van IVN vingen op 25 locaties maandelijks volgens een gestandaardiseerde methode
teken. Van 9 locaties zijn de teken inmiddels in het laboratorium in Wageningen
onderzocht op de aanwezigheid van de Borrelia-bacterie. Van de onderzochte teken
blijkt gemiddeld 23,6%, met variaties van 0 tot 50%, geïnfecteerd te zijn. Dit
is aanzienlijk hoger dan het Europese gemiddelde van 10,1% en de 7,5% uit een
eerdere studie in Nederland. De oorzaak van het nu geconstateerde hoge
percentage in Nederland is onduidelijk.
Bezoekers
van www.natuurkalender.nl registreerden in 2006 1861 tekenbeten uit het hele
land. Zij liepen die vooral op in het bos (41%), de eigen tuin (34%) en in de
duinen (9%). De activiteit waarbij men een tekenbeet opliep blijkt vooral
wandelen (32%) en tuinieren (25%) te zijn. Tekenbeten treffen alle mensen van
alle leeftijden, hoewel er grote verschillen tussen leeftijdgroepen zijn. Veel
gerapporteerde tekenbeten blijken te zijn opgelopen in de gemeenten
Schouwen-Duiveland, Apeldoorn, Ede en Amsterdam.
Indien
teken binnen 24 uur van de huid worden verwijderd is de kans klein dat ze de
Borrelia-bacterie overbrengen. Indien tijdig onderkend, kan de ziekte van Lyme
onder medische begeleiding behandeld worden met een antibioticum. Maar het beste
is een tekenbeet te voorkomen.
Dit
onderzoek geeft een basis voor de ontwikkeling van preventieve maatregelen. Het
toont echter aan dat er nog onvoldoende kennis voorhanden is van de oorzaken van
de variatie in het aantal tekenbeten en besmettingspercentages en de invloed van
menselijk gedrag op het risico op tekenbeten.
Het
Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) heeft nieuw
voorlichtingsmateriaal ontwikkeld over teken, de ziekte van Lyme, en hoe mensen
kunnen voorkomen dat ze besmet raken. De informatie is te vinden op www.rivm.nl.
Het materiaal is verkrijgbaar via instanties als GGD en Postbus 51.
Bij SAAG, een samenwerkingsverband van artsen en adviesorganisaties voor de Gezondheidszorg, adviseert iedereen die vermoed dat hij is gebeten, zo snel mogelijk een arts te raadplegen. Een tekenverwijderset of een gratis informatieboekje zijn bij SAAG te bestellen tijdens kantooruren via telefoon: 0299-660068 (Mei 2007)