Beschermende rol vitamine E en selenium bij prostaatkanker steeds duidelijker
Recent onderzoek versterkt het bewijs dat vitamine E en selenium mogelijk kunnen beschermen tegen prostaatkanker. In de SU.VI.MAX studie (2) verlaagde een supplement met antioxidanten, waaronder vitamine E en selenium, het risico op prostaatkanker, vooral in mannen waarbij bepaalde bloedwaarden gerelateerd aan prostaatkanker niet afwijkend waren. Voor het uiteindelijke bewijs ten aanzien van de rol van selenium en/of vitamine E moeten de resultaten van de SELECT studie worden afgewacht.
Veel epidemiologisch onderzoek geeft aanwijzingen dat een hoge inname van selenium gepaard gaat met een lagere kans op het krijgen van prostaatkanker. De belangrijkste studie op dit gebied is de Nutritional Prevention of Cancer Trail. In deze studie kregen dagelijks 1312 personen met een vorm van huidkanker ofwel een supplement met 200 mcg selenium of een controle supplement gedurende 4,5 jaar. Na deze periode was het risico op prostaatkanker in de behandelgroep met tweederde gedaald. Drie jaar na afloop van de studie was het risico op prostaatkanker in de behandelgroep nog steeds lager (55%) in vergelijking met de controlegroep (1).
Ook voor vitamine E zijn er aanwijzingen dat een hoge inname van vitamine E beschermt tegen prostaatkanker. Het belangrijkste bewijs hiervoor is afkomstig uit de ATBC-studie. In deze studie kregen bijna 30.000 personen met een verhoogd risico op longkanker een van de vier behandelingen: (1) 50 mg vitamine E per dag, (2) 20 mg beta-caroteen per dag, (3) vitamine E en beta-caroteen en (4) placebo supplement. De belangrijkste uitkomst in deze studie was het risico op longkanker. Hoewel het risico op longkanker verhoogd was in de groep die beta-caroteen ontving, was het risico op prostaatkanker bij de personen die vitamine E kregen met 32% gedaald (1).
Op basis van de recent gerapporteerde SU.VI.MAX studie (2) neemt het bewijs voor de preventieve rol van antioxidanten bij prostaatkanker verder toe. In deze studie is gedurende 8 jaar aan ruim 5000 mannen dagelijks een supplement met antioxidanten of een controle supplement verstrekt. Het supplement met antioxidanten bevatte 120 mg vitamine C, 30 mg vitamine E, 6 mg beta-caroteen, 100 mcg selenium en 20 mg zink. Bij 4855 mannen zijn verschillende merkers van prostaatkanker in het bloed gemeten op basis waarvan de mannen ingedeeld zijn in mannen met afwijkende waardes en mannen met normale waardes voor de merkers voor prostaatkanker. Suppletie met antioxidanten liet bij alle mannen een niet-significante daling van 12% zien op het risico op prostaatkanker. Suppletie verlaagde het risico op prostaatkanker met bijna 50% bij de mannen zonder afwijkende waardes van de merkers. Echter, bij mannen met afwijkende waardes van de merkers was het risico op prostaatkanker, hoewel niet significant, met bijna 50% verhoogd.
Momenteel wordt de SELECT studie uitgevoerd. De 32.400 mannen die meedoen aan deze studie krijgen gedurende 12 jaar één van de vier behandelingen: (1) een supplement met 200 mcg selenium, (2) 400 mg vitamine E, (3) selenium en vitamine E of (4) een controlesupplement. De verwachting is dat deze studie cruciaal zal zijn in het bepalen van de preventieve rol van selenium en/of vitamine E bij prostaatkanker. De eerste resultaten worden in 2013 verwacht.
De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid selenium voor volwassenen is 50-150 mcg/dag. Selenium zit in bijna alle voedingsmiddelen. Voor vitamine E is de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid 11,8 mg voor mannen en 9,3 mg voor vrouwen. Vitamine E zit onder andere in vetten, oliën en noten.
Bronnen:
1. Klein EA. Chemoprevention
of prostate cancer. Crit Rev Oncol Hematol. 2005 Apr;54(1):1-10.
2. Meyer,F.; Galan,P.; Douville,P.; Bairati,I.; Kegle,P.; Bertrais,S.; Estaquio,C.;
Hercberg,S Antioxidant vitamin and mineral supplementation and prostate cancer
prevention in the SU.VI.MAX trial. Int J Cancer. 2005;116:182-186.
TNO (December 2005)
