Kanker
gaat nooit meer echt over
Mensen
die ooit kanker hebben gehad lijken in veel opzichten op mensen met chronische
aandoeningen wat betreft hun vermoeidheid, hun medische consumptie en hun
maatschappelijke situatie (werk en inkomen). Ex-kankerpatiënten zijn op al deze
aspecten beter vergelijkbaar met chronisch zieken dan met gezonde personen.
Dit blijkt uit onderzoek van het NIVEL naar de situatie van mensen met kanker in
Nederland. Het gaat hierbij om alle mensen die hetzij recent, hetzij in een ver
verleden gediagnosticeerd zijn met een vorm van kanker. Het onderzoek werd
mogelijk gemaakt dankzij mevrouw B. Dunzelman-Kamphuys, die in 2003 de
Muntendamprijs van KWF Kankerbestrijding ontving en deze prijs beschikbaar
stelde aan de Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties (NFK).
Op
dit moment bedraagt de gemiddelde vijfjaarsoverleving van alle vormen van kanker
tezamen ongeveer 50% en deze overlevingskans stijgt nog steeds (bron: KWF
Kankerbestrijding, 2004). De situatie van ex-kankerpatiënten, de door hen
ervaren gezondheidsklachten en de gevolgen die dit heeft voor hun dagelijks
functioneren, zijn derhalve belangrijke thema's voor wetenschap en beleid.
Enkele
resultaten uit het rapport:
Van
de mensen die ooit kanker hebben gehad heeft 20 tot 40% zodanig last van
vermoeidheid dat dit een flinke aanslag doet op hun dagelijks functioneren.
Mensen
die ooit kanker hebben gehad zijn gemiddeld genomen qua vermoeidheid
vergelijkbaar met mensen die aan een hartaandoening of aan een chronische
aandoening van het bewegingsapparaat lijden
Enkele
studies bevatten aanwijzingen dat artsen de ernst van de vermoeidheidsklachten
en de impact van deze klachten op het dagelijks functioneren van mensen met
kanker onderschatten.
Ook
op de lange termijn leidt de ziekte kanker nog geregeld tot een zorgvraag aan de
huisarts.
Het
gebruik van medische zorg door ex-kankerpatiënten vertoont gelijkenis met dat
van groepen chronisch zieken.
Op
dit moment ontvangen ruim 22.000 mensen een arbeidsongeschiktheidsuitkering
vanwege kanker. Van hen is 70% volledig arbeidsongeschikt verklaard en 30%
gedeeltelijk. Deze percentages zullen waarschijnlijk veranderen als gevolg van
de strengere herkeuringen die momenteel plaatsvinden.
Bij
de nieuwe Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA), die in 2006 in plaats
komt van de WAO, bepalen zowel de omvang als de duur van de
arbeidsongeschiktheid of men voor een bepaalde uitkering in aanmerking komt. De
verwachting is dat deze wet grote gevolgen zal hebben voor de inkomenspositie
van mensen die kanker krijgen.
In
haar persbericht over het NIVEL onderzoek meldt de NFK: "De meeste
overlevers van kanker werken vanwege hun ziekte in deeltijd en dreigen er
financieel op achteruit te gaan als de gedeeltelijke
arbeidsongeschiktheidsuitkering wegvalt bij het ingaan van de nieuwe Wet werk en
inkomen naar arbeidsvermogen (WIA) per januari 2006."
Het
NIVEL onderzoek is verricht door middel van een 'quickscan' van
literatuurbestanden en databanken. Daarnaast zijn secundaire analyses uitgevoerd
op enkele beschikbare databestanden: NS2, het Patiëntenpanel Chronisch Zieken
en het UWV (Uitvoering Werknemersverzekeringen).
Bron: Nivel (
Sept. 2005)