Ontregelde biologische klok oorzaak slaapproblemen bij ADHD
Chronische inslaapstoornissen zijn een veel voorkomend probleem bij kinderen met ADHD. Vaak krijgen de ouders hiervan de schuld; zij zouden onvoldoende overwicht hebben op hun kind. Onderzoekers van de Polikliniek voor Slaapstoornissen en Chronobiologie van Ziekenhuis Gelderse Vallei hebben aanwijzingen gevonden dat chronische inslaapstoornissen bij kinderen met ADHD mede veroorzaakt worden door een te laat afgestelde biologische klok.

Onderzoekers van de Polikliniek voor Slaapstoornissen en Chronobiologie van Ziekenhuis Gelderse Vallei in Ede hebben 120 kinderen tussen 6 en 12 jaar met ADHD onderzocht. 87 hadden chronische inslaapstoornissen en 33 hadden geen slaapproblemen.
Bij de ADHD kinderen met inslaapstoornissen kwam de eigen melatonine productie veel later op gang dan bij de ADHD kinderen met een ongestoorde slaap. ADHD kinderen met inslaapstoornissen vielen niet alleen later in slaap maar werden ook later wakker. De combinatie van laat op gang komen van de melatonine productie met laat inslapen en laat wakker worden bewijzen dat de biologische klok ‘te laat’ staat afgesteld.

ADHD is een van de meest voorkomende kinderpsychiatrische stoornissen. Naar schatting 3 tot 5% van de kinderen heeft het. Kinderen met ADHD zijn snel afgeleid, zijn vergeetachtig en kunnen moeilijk plannen. Vaak kunnen ze niet goed stilzitten, zijn zij druk en beweeglijk en impulsief. Een chronische slaapstoornis kan deze kenmerken versterken bij een kind met ADHD. Het is daarom van belang te weten wat de oorzaak is van de inslaapstoornis zodat er kan worden ingegrepen.
‘Ons onderzoek heeft bewijzen geleverd dat de inslaapstoornissen het gevolg zijn van een te laat afgestelde biologische klok en dat een verkeerde aanpak door de ouders of hyperactieve en impulsieve kenmerken van ADHD geen belangrijke rol spelen.’, aldus Kristiaan van der Heijden, psycholoog-onderzoeker, die het onderzoek heeft uitgevoerd.

Er is lang gedacht dat chronische inslaapstoornissen bij kinderen met ADHD worden veroorzaakt door hyperactiviteit en impulsiviteit in de avond, waardoor het kind belemmerd wordt om in slaap te vallen. Ook werd er vaak gedacht dat ouders van kinderen met ADHD hun kind niet op tijd of op een rustige manier in bed konden krijgen en dat het kind hierdoor moeilijk kon inslapen. De resultaten van het huidige onderzoek van de Polikliniek voor Slaapstoornissen en Chronobiologie van Ziekenhuis Gelderse Vallei Ede wijzen er echter op dat een te laat afgestelde biologische klok een minstens zo belangrijke rol speelt bij de problemen.

Resultaten van betekenis
‘De klinische betekenis van ons onderzoek is groot’, aldus Marcel Smits, neuroloog en hoofd van de Polikliniek voor Slaapstoornissen en Chronobiologie van Ziekenhuis Gelderse Vallei in Ede, onder wiens supervisie het onderzoek is uitgevoerd. ‘Stoornissen van de biologische klok zijn over het algemeen goed te behandelen, bijvoorbeeld met lichttherapie of melatonine. Nu gebleken is dat bij ADHD kinderen met inslaapstoornissen de biologische klok te laat afgesteld staat, wordt onderzocht of behandeling (met melatonine en/of licht) niet alleen de slaap, maar ook de ADHD symptomen verbetert.’

Bron: Ziekenhuis Gelderse Vallei  (Aug. 2005)