TNO en TU Delft: veel zonnebrandcrèmes schadelijk

- Zonnebrandcrèmes bevatten stoffen die de hormoonhuishouding kunnen verstoren. Dat constateren onderzoekers van TNO en TU Delft. De crèmes van Tropical Brown, Zwitsal en de huismerken van de drogisterijen Etos en Trekpleister zijn op dit gebied het schadelijkst.

Zonaanbidders moeten zich vooral goed insmeren ter bescherming tegen de ultraviolette (UV) stralen van de zon, maar „wel met een crème met zo min mogelijk schadelijke stoffen“, stellen Stichting Natuur en Milieu (SNM) en Milieudefensie. Als opdrachtgevers voor het onderzoek presenteerden de twee milieuorganisaties de resultaten woensdag op het strand van Zandvoort. In totaal zijn 28 zonnebrandcrèmes onderzocht. De producten van de merken Vichy, het huismerk Schlecker, en ook Delial, zijn het schoonst.

Zonnebrandcrèmes moeten zonnebaders beschermen tegen de ultraviolette (UV) straling van de zon. Dat is een goede zaak. Uit het onderzoek, in opdracht van de milieuorganisaties verricht door TNO en de TU Delft, blijkt dat veel zonnebrandcrèmes echter ook schadelijke stoffen bevatten. Het gaat om hormoonverstorende stoffen (parabenen, ftalaten, synthetische musken en bepaalde che-mische UV-filters). Ook is gekeken naar minerale UV-filters die schadelijk kunnen zijn.

De hormoonverstorende stoffen kunnen leiden tot geboorteafwijkingen, verminderde vruchtbaar-heid, ontwikkelingsstoornissen in de puberteit, astma, schade aan lever en schildklier en kanker. De gezondheidseffecten hangen af van de mate en duur van de blootstelling. Daarbij speelt mee dat mensen hormoonverstorende stoffen ook binnenkrijgen via andere cosmetica, voeding, speelgoed of kleding. Over de veiligheid van een aantal chemische UV-filters bestaat veel twijfel. In Denemarken zijn deze filters al verboden. Desondanks worden deze filters veel gebruikt in de onderzochte zonnecrèmes.

Ook minerale UV-filters scoren slecht, vooral titaandioxide. De mineralen zitten in de zonnecrèmes als zéér kleine deeltjes, zogeheten nanodeeltjes. Bij blootstelling aan zonlicht kunnen deze deeltjes ‘radicalen‘ vormen, die het erfelijk materiaal van huidcellen kunnen beschadigen. Om het schadelijke effect te verminderen, is de industrie ertoe overgegaan de mineralen te coaten met siliconen. De coating moet wel volledig zijn. Je zou verwachten dat de industrie daarop toeziet. De testresul-taten wijzen echter uit dat de coating bij alle merken onvoldoende is. Huismerk Trekpleister spant de kroon met slechts veertig procent dekking. De milieuorganisaties vinden dit zorgelijk. Er zijn ook zonnecrèmes met zinkoxide als minerale UV-filter die wel een honderd procent coating hebben.

Milieudefensie en Natuur en Milieu zullen druk uitoefenen op drogisterijen en producenten om voortaan alleen nog veilige zonnecrèmes op de markt te brengen. Na een eerdere actie, in januari, hebben drogisterijketens toegezegd hormoonverstorende stoffen uit de toen onderzochte cosmetica te verwijderen. Het uiteindelijke doel van beide organisaties is een betere Europese wetgeving voor chemische stoffen. (Juli 2005)

    Printen