Home / ...

Verlies aan planten en dieren brengt mensen in gevaar

Noodoproep:
vrijdag 16 mei 2008

Gland, Zwitserland – De generaties na ons zullen te kampen hebben met honger, dorst, ziektes en andere rampen als we het milieu verder blijven vervuilen. Dat is de waarschuwing die natuurbehoudsorganisatie WWF vandaag verspreidt naar aanleiding van de internationale Conferentie over Biodiversiteit, die volgende week maandag van start gaat in Bonn. 

De waarschuwing van WWF komt er niet zomaar. Volgens de nieuwste Living Planet Index, de internationaal aanvaarde standaard over biodiversiteit, blijft het aantal verschillende planten- en diersoorten verder dalen. Dat staat te lezen in een nieuw rapport van WWF: 2010 and Beyond:Rising to the Biodiversity Challenge. Het verlies van biodiversiteit bedreigt ook de mens. De natuur voorziet de mens van voedsel, proper water, en medicijnen, en biedt ons bescherming tegen natuurlijke rampen. Daarom is het cruciaal dat de natuurlijke leefgebieden en ecosystemen beschermd worden. 

In 2002 legden de regeringen zich het doel op om tegen 2010 de snelheid waarmee we dier- en plantensoorten verliezen, te verminderen. Maar uit het rapport van WWF blijkt dat we helemaal niet op het juiste spoor zitten. Tussen 1970 en 2005 daalde de Living Planet Index met 27 procent. De belangrijkste oorzaken zijn: verlies, verandering of versnippering van leefgebieden, vooral voor de landbouw; de overexploitatie van soorten, vooral voor de visvangst; vervuiling; de verspreiding van invasieve soorten of genen; en de klimaatverandering. Elk van deze bedreigingen zijn een rechtstreeks gevolg van de druk die de mens legt op de planeet – door de productie en consumptie van voedsel en drank, energie of materiaal, de verwerking van afval, en het vervangen van natuurlijke ecosystemen door dorpen, steden en andere infrastructuur. Hoe groter de economie en de wereldbevolking wordt, hoe groter de druk op de biodiversiteit zal worden.

“De biodiversiteit ondersteunt de gezondheid van de planeet, en heeft een directe invloed op het leven van ons allemaal. Om het eenvoudig te zeggen, een verminderde biodiversiteit betekent dat miljoenen mensen een toekomst tegemoet gaan waarin de voedselvoorziening kwetsbaarder is voor ziektes en plagen, en waar de watervoorziening onregelmatig of kortstondig is,” vertelt James Leape, Directeur Generaal van WWF International. “Niemand zal kunnen ontsnappen aan de gevolgen van het verlies aan biodiversiteit omdat een verminderde biodiversiteit zich bijna rechtstreeks vertaalt in minder nieuwe medicijnen, een grotere kwetsbaarheid voor natuurrampen en grotere gevolgen van de klimaatverandering.”

De voedselvoorziening is een goed voorbeeld van het gevaar voor de mens. Om iedereen in de toekomst van voedsel te kunnen voorzien, is het noodzakelijk dat we plantensoorten hebben die opgewassen zijn tegen ziektes en de klimaatverandering. Wilde plantensoorten vormen een reserve aan genen die andere plantensoorten kunnen helpen om zich aan te passen aan een veranderende wereld. Daarnaast zijn ongeveer 500 miljoen mensen voor hun opname van dierlijke proteïnen afhankelijk van vis. Maar meer dan 50 procent van alle visbestanden zijn volledig geëxploiteerd, en 25 procent worden zelfs overgeëxploiteerd. Volgens sommige wetenschappers is de commerciële visvangst tegen 2048 niet meer leefbaar. Ook de drinkwatervoorziening is in het gedrang. Tegen 2030 zal bijna de helft van de wereldbevolking met een tekort aan drinkwater te kampen hebben. 

Ook de menselijke gezondheid loopt een groot risico door het verlies aan biodiversiteit. In 2002-2003 waren vier vijfden van de nieuw geïntroduceerde chemische producten geïnspireerd door natuurlijke producten. Als de biodiversiteit achteruit gaat, is het best mogelijk dat we heel wat nieuwe geneesmiddelen of behandelingen nooit zullen ontdekken. Tot slot kunnen natuurlijke gebieden ons ook beschermen tegen de gevolgen van natuurrampen. Bossen en waterrijke gebieden spelen een cruciale rol in het voorkomen van overstromingen en landverschuivingen. En mangroves en koralen kunnen kustgebieden beschermen tegen zware stormen.

Om de trend alsnog om te keren, heeft WWF enkele eisen klaar voor de deelnemers aan de Conventie over Biodiversiteit (CBD COP 9) in Bonn, van 19 tot 30 mei 2008. Volgende eisen moeten van de bescherming en het duurzaam gebruik van biodiversiteit een politieke prioriteit maken:
• De opstelling en uitvoering van gezamenlijke plannen door de diensten bevoegd voor milieu, landbouw, voedsel, water, financiën en gezondheid om dringend actie te ondernemen om de snelheid waarmee we biodiversiteit verliezen te laten dalen tegen 2010.
• Deze engagementen ook uitvoeren om beschermde gebieden op te zetten, met de volledige en echte steun van de autochtone en lokale gemeenschappen.
• Het doel vastleggen om tegen 2020 de ontbossing te stoppen en een samenwerking op te zetten tussen de Conferentie over Biodiversiteit en de VN-kaderconventie over Klimaatverandering om de uitstoot van broeikasgassen door ontbossing en bosverlies te verminderen.

Gordon Shepherd, Directeur Beleid bij WWF International, voegt daar nog aan toe: “De reden waarom de regeringen er niet in slagen om hun doelstellingen over biodiversiteit te halen, is omdat ze er onvoldoende financiële en technische middelen voor voorzien hebben, en omdat ze er niet in geslaagd zijn om de economische stimulansen en andere maatregelen te ontwikkelen om de biodiversiteit te bewaren. Vooral de milieudiensten moeten werken aan de actieve steun en betrokkenheid van ministers die er zelf alle belang bij hebben dat de biodiversiteit beschermd wordt, zoals de ministers verantwoordelijk voor ontwikkeling, financiën, landbouw, visserij en klimaat. WWF roept alle regeringen die de Conventie over Biodiversiteit in 2002 ondertekend hebben op om de daad bij het woord te voegen: ze moeten het Strategisch Plan uitvoeren door nationale doelen op te stellen en voldoende financiële en technische middelen en voldoende personeel te voorzien.”